Đậu mùa khỉ: Bệnh truyền nhiễm có khả năng lây lan cao

Tìm hiểu chung về Đậu mùa khỉ

Bệnh đậu mùa khỉ, do virus đậu mùa khỉ gây ra, là một bệnh hiếm gặp được phát hiện lần đầu vào năm 1958. Bệnh này lây lan chủ yếu thông qua tiếp xúc với các loài gặm nhấm bị nhiễm bệnh, nhưng cũng có thể lây lan qua tiếp xúc trực tiếp da kề da với người bị nhiễm bệnh.

Hiện nay, có hai chủng virus đậu mùa khỉ được biết đến: một chủng có nguồn gốc từ Trung Phi và một chủng có nguồn gốc từ Tây Phi. Đợt bùng phát toàn cầu gần đây nhất, năm 2022, chủ yếu do chủng Tây Phi, được biết đến là ít nghiêm trọng hơn so với chủng Trung Phi.

Biểu hiện của bệnh thường bao gồm sốt, đau đầu, sưng hạch, và sau đó là phát ban có thể lây lan khắp cơ thể. Điều trị chủ yếu là hỗ trợ, với mục tiêu làm giảm triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng. Việc phòng ngừa bao gồm giảm thiểu tiếp xúc với động vật hoang dã và các ca bệnh bị nhiễm bệnh, cũng như thực hành vệ sinh cá nhân tốt.

Triệu chứng

Bệnh đậu mùa khỉ thường có thời gian ủ bệnh kéo dài từ vài ngày đến vài tuần trước khi các triệu chứng xuất hiện. Các dấu hiệu ban đầu của bệnh thường giống như triệu chứng cúm, bao gồm:

• Sốt: Cảm thấy nóng, ớn lạnh.
• Ớn lạnh: Cảm giác lạnh bất thường kèm theo run.
• Nhức đầu: Cảm giác đau nặng nề ở vùng đầu.
• Đau nhức cơ bắp: Cơn đau hoặc cảm giác khó chịu ở các cơ.
• Mệt mỏi: Cảm thấy yếu đuối và thiếu năng lượng.
• Sưng hạch bạch huyết: Hạch bạch huyết to và đau ở các khu vực như cổ, nách, hoặc bẹn.

Sau giai đoạn này, bệnh tiến triển sang phát ban. Phát ban bắt đầu là những nốt mụn đỏ, phẳng, có thể gây đau. Sau đó, chúng trở nên sưng tấy và chuyển thành mụn nước chứa mủ. Trong khoảng hai đến bốn tuần, mụn nước này sẽ đóng vảy và rơi ra. Lở loét do bệnh có thể xuất hiện ở các vị trí nhạy cảm như miệng, âm đạo hoặc hậu môn, làm tăng thêm sự khó chịu và đau đớn.

Đáng chú ý là trong đợt bùng phát bệnh năm 2022, nhiều trường hợp không có các triệu chứng điển hình như sưng hạch bạch huyết hay sốt cao. Do đó, một số người có thể không nhận thức được rằng họ đã nhiễm bệnh và vô tình lây lan virus cho người khác thông qua tiếp xúc gần gũi. Điều này làm tăng khả năng phức tạp của việc kiểm soát dịch bệnh và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc theo dõi chặt chẽ các triệu chứng và thực hiện các biện pháp phòng ngừa cơ bản.

Nguyên nhân

Sự lây truyền của bệnh đậu mùa khỉ từ động vật sang người chủ yếu xảy ra thông qua tiếp xúc trực tiếp với máu, dịch cơ thể, hoặc các vết loét của động vật bị nhiễm bệnh. Vết thương hở trên cơ thể người, như vết cắn hoặc vết xước, cũng tạo điều kiện cho virus xâm nhập và lây nhiễm. Các loài động vật thường liên quan đến sự lây truyền này bao gồm các loài gặm nhấm như sóc, chuột, và khỉ.

Lây lan từ người sang người của virus đậu mùa khỉ ít phổ biến hơn và thường yêu cầu tiếp xúc gần gũi với người bị nhiễm bệnh. Các phương thức lây truyền chính bao gồm:

• Tiếp xúc với vết loét, vảy tiết, hoặc chất lỏng cơ thể: Virus có thể lây lan khi tiếp xúc trực tiếp với vết loét hoặc vảy của người bị bệnh.
• Giọt bắn đường hô hấp: Lây lan qua các giọt nhỏ khi người bị bệnh ho hoặc hắt hơi, đặc biệt là trong các môi trường kín và gần gũi.
• Tiếp xúc qua các hoạt động thân mật: Như ôm, hôn, hoặc quan hệ tình dục có thể làm tăng nguy cơ lây truyền.

Mặc dù chưa rõ liệu virus có thể lây qua tinh dịch, dịch âm đạo, hay trực tiếp qua quan hệ tình dục hay không, cần lưu ý rằng các hoạt động gần gũi thể chất có thể làm tăng nguy cơ lây nhiễm do tiếp xúc với các vết loét hoặc chất lỏng cơ thể.

Để phòng ngừa lây nhiễm, những biện pháp quan trọng bao gồm tránh tiếp xúc trực tiếp với động vật hoang dã, duy trì vệ sinh cá nhân tốt, và hạn chế tiếp xúc thân mật với người có các triệu chứng của bệnh. Trong trường hợp có tiếp xúc gần với người bị nhiễm bệnh, việc sử dụng các biện pháp bảo hộ cá nhân như khẩu trang và găng tay cũng là hành động phòng ngừa quan trọng.

Phương Pháp Chẩn Đoán & Điều Trị

Phương pháp chuẩn đoán và xét nghiệm

Để chuẩn đoán và sét nghiệm đậu mùa khỉ, các bước sau có thể được thực hiện:

1. Thăm khám y khoa: Để đưa ra chuẩn đoán chính xác, bệnh nhân cần thăm khám y khoa để bác sĩ kiểm tra các triệu chứng và triệu vùng cần thiết.

2. Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể được thực hiện để kiểm tra mức độ đường huyết, chức năng thận, chức năng gan và các chỉ số khác.

3. Xét nghiệm nước tiểu: Xét nghiệm nước tiểu có thể được yêu cầu để kiểm tra có mặt của chất cặn trong nước tiểu.

4. Chụp cắt lớp: Chụp cắt lớp có thể được tiến hành để xem xét sự tổn thương của thận và cơ quan khác.

5. Thăm khám chuyên sâu: Nếu cần thiết, bệnh nhân có thể được giới thiệu đến các bác sĩ chuyên khoa khác như bác sĩ thần kinh, bác sĩ tim mạch để kiểm tra sự tổn thương ở các cơ quan khác.

Dựa vào kết quả của các bước trên, bác sĩ sẽ đưa ra chuẩn đoán chính xác và phương pháp điều trị phù hợp cho bệnh nhân.

Điều trị

Để điều trị đậu mùa khỉ, bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Dưới đây là một số thông tin cơ bản và hướng dẫn:

1. **Kiểm tra chất dinh dưỡng**: Đảm bảo cơ thể của bạn đang nhận đủ chất dinh dưỡng cần thiết.

2. **Thay đổi chế độ ăn uống**: Hạn chế hoặc loại bỏ thức ăn gây ra triệu chứng đậu mùa khỉ, như các loại hạt tiêu (số là hạt mà bạn vẫn thấy khó chịu ở trong miệng).

3. **Uống nhiều nước**: Đảm bảo cơ thể luôn được cung cấp đủ nước.

4. **Thuốc giảm đau**: Nếu cần thiết, bạn có thể sử dụng thuốc giảm đau như paracetamol hoặc ibuprofen để giảm đau và viêm.

Ngoài ra, hãy tìm hiểu thêm về nguyên nhân gây ra đậu mùa khỉ và cách ngăn ngừa trong tương lai. Hãy tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ để điều trị hiệu quả nhất.

Sản phẩm hỗ trợ

Chế Độ Sinh Hoạt & Phòng Ngừa

Chế độ sinh hoạt hạn dành cho người bệnh

1. Nghỉ ngơi đúng lịch trình: Để cơ thể có thời gian phục hồi sau khi điều trị, người bệnh cần tuân thủ lịch trình nghỉ ngơi. Hãy dành thời gian đủ cho giấc ngủ và tránh căng thẳng hoặc làm việc quá sức.

2. Ăn uống lành mạnh: Hãy ăn những loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng như rau cải, hoa quả, thịt gà, cá, trứng và các loại ngũ cốc giàu chất xơ. Tránh ăn quá nhiều đồ chiên, đồ ngọt và thực phẩm có hàm lượng muối cao.

3. Uống đủ nước: Hãy uống đủ lượng nước trong ngày để giúp cơ thể duy trì sức khỏe tốt. Nước giúp loại bỏ độc tố trong cơ thể và giữ cho cơ thể luôn được cân bằng.

4. Tuân thủ hướng dẫn điều trị: Người bệnh cần tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ về việc uống thuốc, thay băng và cách chăm sóc vết thương.

5. Thực hiện các biện pháp phòng tránh lây nhiễm: Để tránh lây nhiễm và tái phát bệnh, hãy tuân thủ các biện pháp vệ sinh cá nhân, hạn chế tiếp xúc với người khác khi còn đang bị nhiễm bệnh.

6. Tham gia các hoạt động thư giãn nhẹ nhàng: Hãy tham gia các hoạt động như yoga, đi bộ nhẹ, meditaion để giúp giảm căng thẳng và duy trì trạng thái tinh thần thoải mái.

Nhớ rằng, việc tuân thủ chế độ sinh hoạt hạn chế sẽ giúp bạn phục hồi nhanh chóng và duy trì sức khỏe tốt hơn. Đừng ngần ngại tham vấn ý kiến của bác sĩ nếu có bất kỳ thắc mắc nào về quy trình điều trị hay chăm sóc sức khỏe của mình.

Phòng ngừa

Để ngăn ngừa bệnh đậu mùa khỉ, bạn có thể thực hiện những biện pháp sau:

1. Đảm bảo vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch. Tránh tiếp xúc với chất đồng tiền và nước mắt của người bệnh.

2. Tiêm phòng: Sử dụng vắc xin để ngăn ngừa bệnh đậu mùa khỉ. Đây là biện pháp hiệu quả nhất trong việc ngăn chặn sự lây lan của virus.

3. Tránh tiếp xúc với người bệnh: Hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh đậu mùa khỉ để tránh lây nhiễm.

4. Giữ gìn vệ sinh môi trường: Dọn dẹp sạch sẽ, thông thoáng và tiêu chí vỉa hè, nhất là nơi có nhiều vi sinh vật gây bệnh.

5. Tăng cường hệ thống miễn dịch: Bổ sung đủ chất dinh dưỡng, uống nhiều nước, tập thể dục đều đặn để tăng cường sức khỏe và hệ miễn dịch.

Nhớ thực hiện các biện pháp trên để ngăn ngừa bệnh đậu mùa khỉ hiệu quả nhé!