Ung thư gan: Nguyên nhân, dấu hiệu và đối tượng nguy cơ

Tìm hiểu chung về ung thư gan

Ung thư gan là một loại ung thư phát triển từ các tế bào gan không bình thường. Có nhiều loại ung thư gan, bao gồm ung thư gan nguyên phát (chưa có nguyên nhân rõ ràng), ung thư gan do virus viêm gan B và C gây ra, cũng như ung thư gan do tiếp xúc với chất độc hại như rượu, các chất hóa học độc hại và thuốc lá. Ung thư gan thường phát triển âm thầm và không gây ra triệu chứng đến khi bệnh đã tiến triển đến giai đoạn nặng.

Triệu chứng

Những dấu hiệu và triệu chứng của ung thư gan

1. Đau hoặc khó chịu ở vùng bụng phía trên phải: Cảm giác đau hoặc khó chịu ở vùng gan, thường xuất hiện ở phía trên và bên phải của vùng bụng.

2. Sự thay đổi về cân nặng: Có sự thay đổi đột ngột trong cân nặng mà không rõ nguyên nhân.

3. Mệt mỏi và yếu: Cảm thấy mệt mỏi, yếu và mệt mỏi dù không có hoạt động vật lý nhiều.

4. Mất cảm hứng ăn: Giảm cảm giác đói, mất cảm hứng ăn hoặc giảm lượng thức ăn có thể là dấu hiệu đầu tiên của bệnh ung thư gan.

5. Thay đổi màu của phân hoặc nước tiểu: Phân trở nên màu sắc nhạt hơn hoặc nước tiểu chuyển sang màu đậm hơn.

6. Sưng bụng: Bụng phồng lên do sự tích tụ chất lỏng hoặc do tăng kích thước của gan.

7. Da và mắt vàng (biểu hiện của xơ gan): Da và sắc mặt trở nên vàng hoặc có vẻ ửng đỏ, đặc biệt là ở lòng bàn tay và lòng bàn chân.

8. Huyết áp cao: Mức huyết áp thường tăng lên và không ổn định.

9. Sự biến đổi trong hành vi và tâm trạng: Cảm giác lo lắng, trầm cảm hoặc khó chịu.

10. Khoẻ cùng huyết khối: Sự tăng cộng của khối máu hoặc đột quỵ cũng có thể là dấu hiệu của ung thư gan.

Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào trên, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ ngay lập tức để được tư vấn và xác định chính xác tình trạng sức khỏe của mình.

Khi nào cần gặp bác sĩ

Cần gặp bác sĩ ngay khi có bất kỳ triệu chứng nào sau đây, có thể là dấu hiệu của ung thư gan:

1. Đau hoặc khó chịu ở vùng cơ thể phía trên bả vai bên phải.
2. Sự thay đổi trong màu sắc của nước tiểu.
3. Mệt mỏi, suy giảm cân nhanh chóng không lý do.
4. Sự thay đổi trong hệ tiêu hóa như tiêu chảy, táo bón, mất cảm giác ngon miệng.
5. Sưng bụng hoặc cảm giác nặng bụng không rõ nguyên nhân.
6. Da hoặc mắt bị vàng.
7. Sưng lên hoặc có cảm giác đau và nặng ở bụng.
8. Hoặc nếu bạn có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào liên quan đến ung thư gan như tiêu chảy, thói quen uống rượu nhiều, nhiễm vi rút viêm gan B hoặc C, tiền sử gia đình có người mắc ung thư gan.

Nếu bạn phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào trên, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức để được kiểm tra và chẩn đoán kịp thời.

Nguyên nhân

1. Viêm gan B và viêm gan C mãn tính:

• Viêm gan B (HBV) và viêm gan C (HCV): Đây là hai nguyên nhân hàng đầu gây ra ung thư gan. Nhiễm HBV và HCV mạn tính có thể dẫn đến xơ gan, từ đó tăng nguy cơ phát triển thành ung thư gan.

2. Xơ gan:

• Xơ gan: Xơ gan là tình trạng sẹo hóa gan do tổn thương gan kéo dài. Xơ gan có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm viêm gan virus, lạm dụng rượu và các bệnh gan khác.

3. Lạm dụng rượu:

• Lạm dụng rượu: Sử dụng rượu kéo dài và với số lượng lớn có thể gây tổn thương gan và dẫn đến xơ gan, từ đó tăng nguy cơ ung thư gan.

4. Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD):

• Gan nhiễm mỡ không do rượu: Tình trạng mỡ tích tụ trong gan không liên quan đến việc uống rượu có thể dẫn đến viêm gan nhiễm mỡ (NASH) và xơ gan, làm tăng nguy cơ ung thư gan.

5. Các chất độc hại:

• Aflatoxin: Chất độc do nấm Aspergillus flavus tạo ra, thường có trong ngũ cốc và đậu phộng bị nhiễm nấm mốc. Aflatoxin là chất gây ung thư mạnh mẽ.

6. Di truyền:

• Yếu tố di truyền: Một số bệnh di truyền như bệnh Wilson, hemochromatosis (tích tụ sắt) có thể tăng nguy cơ ung thư gan.

7. Béo phì và tiểu đường:

• Béo phì và tiểu đường: Những người bị béo phì và tiểu đường type 2 có nguy cơ cao bị gan nhiễm mỡ và viêm gan nhiễm mỡ, từ đó tăng nguy cơ ung thư gan.

8. Thuốc và hóa chất:

• Một số loại thuốc và hóa chất: Sử dụng một số loại thuốc hoặc tiếp xúc với một số hóa chất độc hại có thể tăng nguy cơ ung thư gan.

9. Hút thuốc lá:

• Hút thuốc: Hút thuốc lá cũng được xem là yếu tố nguy cơ đối với nhiều loại ung thư, bao gồm cả ung thư gan.

10. Bệnh đường mật:

• Bệnh đường mật: Một số bệnh đường mật như viêm xơ đường mật nguyên phát (PSC) có thể dẫn đến xơ gan và tăng nguy cơ ung thư gan.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải ung thư gan

Có thể bao gồm:

1. Rượu và chất kích thích: Tiêu thụ rượu và các chất kích thích như ma túy tăng nguy cơ mắc ung thư gan.

2. Các vi rút: Vi rút viêm gan B (HBV) và C (HCV) có thể gây viêm gan mạn tính và tăng nguy cơ mắc ung thư gan.

3. Béo phì: Béo phì và tăng cân có thể tăng nguy cơ mắc ung thư gan, đặc biệt là ung thư gan mỡ.

4. Tiếp xúc với hóa chất độc hại: Tiếp xúc với hóa chất độc hại trong môi trường làm việc cũng có thể gây ung thư gan.

5. Di truyền: Có yếu tố di truyền có thể tăng nguy cơ mắc ung thư gan.

6. Tiên lượng: Tính khả dễ bị viêm gan mạn tính hoặc xơ gan cũng là yếu tố tăng nguy cơ mắc ung thư gan.

Để giảm nguy cơ mắc phải ung thư gan, bạn nên duy trì một lối sống lành mạnh, hạn chế tiêu thụ rượu, tránh tiếp xúc với các chất độc hại, duy trì cân nặng lý tưởng và thực hiện các chương trình tiêm chủng phòng viêm gan. Ngoài ra, kiểm tra sức khỏe định kỳ và đi khám bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường cũng rất quan trọng.

Phương pháp chuẩn đoán & điều trị

Phương pháp chuẩn đoán và xét nghiệm

Để chuẩn đoán ung thư gan, các phương pháp chẩn đoán thông thường bao gồm:

1. Kiểm tra y khoa: Bác sĩ sẽ thực hiện một cuộc phỏng vấn y tế chi tiết và kiểm tra cơ thể để đánh giá các triệu chứng và dấu hiệu của bệnh.

2. Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể bao gồm kiểm tra chức năng gan và các chỉ số dấu hiệu của ung thư gan như AFP (alpha-fetoprotein).

3. Siêu âm cố định: Siêu âm cố định là một phương pháp hình ảnh để xem xét gan và các cơ quan xung quanh qua sóng siêu âm.

4. CT hoặc MRI gan: Các kỹ thuật hình ảnh chính thức như máy CT hoặc MRI có thể được sử dụng để xác định vị trí, kích thước và phạm vi của khối u trong gan.

5. Biệt dược gan: Phương pháp này dùng ống mỏng để lấy mẫu tế bào và mô từ gan để kiểm tra dưới kính hiển vi.

Nếu có nghi ngờ về ung thư gan, bác sĩ có thể yêu cầu thêm các xét nghiệm hoặc thủ tục khác để xác định chẩn đoán chính xác.

Điều trị

Để điều trị ung thư gan, các phương pháp điều trị có thể bao gồm:

1. Phẫu thuật: Loại bỏ phần của gan chứa tế bào ung thư hoặc gan nếu cần thiết.

2. Thuốc hóa trị: Sử dụng các loại thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư trong cơ thể.

3. Xạ trị: Sử dụng tia X để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc giảm kích thước của khối u.

4. Trị liệu cơ học cùng với hóa trị: Một số bệnh nhân có thể được chọn để tiếp tục trị liệu cơ học sau khi hóa trị hoặc sau phẫu thuật để ngăn ngừa tái phát.

5. Chăm sóc hỗ trợ: Cung cấp hỗ trợ từ các chuyên gia chăm sóc sức khỏe tâm thần, dinh dưỡng và sức khỏe thể chất.

Nhớ thăm bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và lên kế hoạch điều trị phù hợp với tình trạng sức khỏe cụ thể của bạn.

Sản phẩm hỗ trợ

Chế độ sinh hoạt & phòng ngừa

Chế độ sinh hoạt dành cho người bệnh

Chế độ sinh hoạt hạn dành cho người bệnh ung thư gan cần được thiết kế cẩn thận để giúp hỗ trợ điều trị và cải thiện chất lượng cuộc sống. Dưới đây là một số lời khuyên cơ bản cho người bệnh ung thư gan:

1. Ước lượng cân nặng: Người bệnh ung thư gan thường gặp vấn đề về cân nặng do tác động của bệnh và điều trị. Để duy trì cân nặng ổn định, cần tư vấn chế độ dinh dưỡng hợp lý.

2. Duy trì sinh hoạt vận động: Tùy thuộc vào tình hình sức khỏe và khả năng của mỗi người, có thể thực hiện các hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe hay yoga để duy trì sức khỏe của cơ thể.

3. Hạn chế tiêu thụ rượu, thuốc lá và các chất kích thích khác: Đây là yếu tố rủi ro tăng nguy cơ ung thư gan, vì vậy việc ngừng hút thuốc và tránh rượu là cần thiết.

4. Tuân thủ theo chỉ đạo của bác sĩ: Đảm bảo tuân thủ chính xác theo lịch trình điều trị và đặc biệt là thuốc theo sự giám sát của bác sĩ.

5. Đi khám sức khỏe định kỳ: Theo dõi sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị sớm các vấn đề liên quan đến bệnh ung thư gan.

6. Hỗ trợ tinh thần: Hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè và cộng đồng, cũng như tham gia các hoạt động tạo cơ hội gặp gỡ và chia sẻ với những người khác đang trải qua tình huống tương tự.

Nhớ rằng, việc duy trì một chế độ sinh hoạt lành mạnh và tích cực sẽ hỗ trợ quá trình điều trị và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh ung thư gan.

Phòng ngừa

Có một số cách mà bạn có thể phòng ngừa ung thư gan, bao gồm:

1. Tránh tiêu thụ quá nhiều rượu và các chất gây hại khác, như nicotine, thuốc lá, chất kích thích.

2. Tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh, giàu rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và giảm tiêu thụ thức ăn có hàm lượng đường cao và chất béo không tốt.

3. Duy trì cân nặng lành mạnh và tập thể dục đều đặn để giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến cân nặng và tăng cường hệ miễn dịch.

4. Thực hiện kiểm tra sàng lọc và siêu âm định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề về gan và ung thư gan.

5. Ngăn ngừa virus vi rút gan, bằng cách tiêm vắc xin phòng viêm gan B và duy trì sạch sẽ khi tiếp xúc với máu hoặc các chất có thể chứa virus gan.

6. Hạn chế tiếp xúc với hóa chất độc hại và chất gây ô nhiễm môi trường, bao gồm cả các chất trong khói thuốc lá.

Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để có lịch trình kiểm tra sức khỏe thường xuyên và tư vấn về các biện pháp phòng ngừa cụ thể tùy theo tình trạng sức khỏe của bạn.