Tuyến giáp to nguy hiểm như thế nào? Nguyên nhân mắc bệnh?

Tuyến giáp là một cơ quan nhỏ nhưng đóng vai trò rất quan trọng trong cơ thể. Khi tuyến giáp to, hay còn gọi là phình giáp, nó có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về thể tích của tuyến giáp, các loại phình giáp, nguyên nhân dẫn đến phình giáp, các phương pháp điều trị và chế độ dinh dưỡng phù hợp cho người bị phình giáp.

Tuyến giáp có thể tích ra sao?

Kích thước bình thường của tuyến giáp

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết có hình dạng giống cánh bướm, nằm ở phía trước cổ, dưới yết hầu. Ở người lớn, kích thước bình thường của tuyến giáp thường có trọng lượng từ 15 đến 25 gram. Kích thước và trọng lượng của tuyến giáp có thể thay đổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố như giới tính, tuổi tác và tình trạng sức khỏe tổng quát của mỗi người.

Sự phình to của tuyến giáp

Khi tuyến giáp phình to, nó có thể gây ra các triệu chứng và vấn đề sức khỏe khác nhau. Phình giáp có thể nhận thấy rõ khi tuyến giáp to lên, gây ra sự phình lớn ở vùng cổ. Tình trạng này có thể xảy ra ở một hoặc cả hai thùy của tuyến giáp và có thể ảnh hưởng đến cả nam và nữ ở mọi độ tuổi.

Các loại tuyến giáp to

Bướu giáp đơn thuần (Simple Goiter)

Bướu giáp đơn thuần là tình trạng tuyến giáp phình to mà không kèm theo sự thay đổi trong chức năng sản xuất hormone. Bướu giáp đơn thuần thường xảy ra do thiếu hụt iốt trong chế độ ăn uống. Bướu giáp đơn thuần có thể không gây ra triệu chứng nghiêm trọng nhưng nếu không được điều trị, nó có thể dẫn đến các biến chứng.

Bướu giáp độc lập (Toxic Goiter)

Bướu giáp độc lập là tình trạng tuyến giáp phình to kèm theo sự sản xuất quá mức hormone tuyến giáp, dẫn đến tình trạng cường giáp (hyperthyroidism). Bướu giáp độc lập thường gây ra các triệu chứng như tim đập nhanh, sút cân, và run tay.

Bướu giáp Hashimoto (Hashimoto’s Thyroiditis)

Bướu giáp Hashimoto là một loại viêm tuyến giáp tự miễn, trong đó hệ miễn dịch tấn công tuyến giáp, gây viêm và phình to tuyến giáp. Bướu giáp Hashimoto thường dẫn đến tình trạng suy giáp (hypothyroidism), làm giảm chức năng sản xuất hormone của tuyến giáp.

Bướu giáp đa nhân (Multinodular Goiter)

Bướu giáp đa nhân là tình trạng tuyến giáp phình to với sự xuất hiện của nhiều nhân giáp (nốt giáp) bên trong. Các nhân này có thể lành tính hoặc ác tính và có thể gây ra các triệu chứng tùy thuộc vào kích thước và vị trí của chúng.

Ung thư tuyến giáp

Một số trường hợp phình giáp có thể do ung thư tuyến giáp gây ra. Ung thư tuyến giáp thường được phát hiện thông qua sự xuất hiện của một hoặc nhiều khối u cứng, không đau ở vùng cổ. Ung thư tuyến giáp cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời để ngăn ngừa sự lan rộng của tế bào ung thư.

Phình giáp do đâu?

Nguyên nhân phình giáp

Phình giáp có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra, bao gồm:

1. Thiếu iốt: Iốt là một nguyên liệu cần thiết để tuyến giáp sản xuất hormone. Thiếu iốt trong chế độ ăn uống là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bướu giáp đơn thuần.
2. Rối loạn tự miễn: Các bệnh tự miễn như bệnh Hashimoto và bệnh Graves là nguyên nhân gây ra bướu giáp Hashimoto và bướu giáp độc lập.
3. Viêm tuyến giáp: Viêm tuyến giáp có thể gây ra sự phình to tạm thời của tuyến giáp.
4. Nhiễm trùng: Một số trường hợp viêm tuyến giáp có thể do nhiễm trùng gây ra, làm tuyến giáp phình to.
5. Tăng nhu cầu hormone tuyến giáp: Các tình trạng như mang thai, dậy thì và stress có thể làm tăng nhu cầu hormone tuyến giáp, dẫn đến phình giáp.
6. Dùng thuốc: Một số loại thuốc, chẳng hạn như lithium, có thể ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp và gây phình giáp.
7. Yếu tố di truyền: Tiền sử gia đình có người bị phình giáp có thể tăng nguy cơ mắc bệnh.

Phương pháp điều trị tuyến giáp to

Điều trị bằng thuốc

1. Thuốc kháng giáp: Được sử dụng để điều trị bướu giáp độc lập. Các thuốc này giúp ức chế sản xuất hormone tuyến giáp.
2. Hormone thay thế: Được sử dụng cho các trường hợp suy giáp, đặc biệt là trong bướu giáp Hashimoto. Levothyroxine là loại thuốc phổ biến nhất được sử dụng để thay thế hormone tuyến giáp.
3. Thuốc chống viêm: Được sử dụng để giảm viêm trong các trường hợp viêm tuyến giáp.

Sản phẩm hỗ trợ điều trị

Điều trị bằng iốt phóng xạ

Iốt phóng xạ (Radioactive Iodine Therapy) là một phương pháp điều trị hiệu quả cho bướu giáp độc lập. Iốt phóng xạ được hấp thụ bởi các tế bào tuyến giáp và tiêu diệt chúng, từ đó giảm kích thước tuyến giáp và sản xuất hormone.

Phẫu thuật

Phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp (thyroidectomy) có thể được xem xét trong các trường hợp sau:

• Bướu giáp lớn gây chèn ép: Khi tuyến giáp phình to gây khó nuốt hoặc khó thở.
• Nghi ngờ ung thư tuyến giáp: Khi có các dấu hiệu hoặc triệu chứng gợi ý ung thư tuyến giáp.
• Không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác: Khi bệnh nhân không đáp ứng hoặc có phản ứng phụ nghiêm trọng với các phương pháp điều trị khác.

Theo dõi và kiểm tra định kỳ

Điều trị phình giáp cần được theo dõi chặt chẽ để đảm bảo hiệu quả và tránh biến chứng. Bệnh nhân cần thực hiện các xét nghiệm định kỳ để kiểm tra nồng độ hormone tuyến giáp và điều chỉnh liều lượng thuốc nếu cần.

Chế độ dinh dưỡng dành cho người bị phình giáp

Đảm bảo cung cấp đủ iốt

1. Thực phẩm giàu iốt: Cá biển, tảo biển, sữa và trứng là các nguồn cung cấp iốt tự nhiên tốt. Sử dụng muối iốt cũng là một cách hiệu quả để đảm bảo cung cấp đủ iốt cho cơ thể.
2. Tránh thừa iốt: Mặc dù iốt là cần thiết, việc tiêu thụ quá nhiều iốt cũng có thể gây ra các vấn đề tuyến giáp. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ về lượng iốt phù hợp trong chế độ ăn uống.

Duy trì chế độ ăn uống cân bằng

1. Rau củ và trái cây: Cung cấp đủ vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
2. Thực phẩm giàu chất xơ: Giúp duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh, chẳng hạn như ngũ cốc nguyên hạt, rau xanh và các loại đậu.
3. Protein: Thịt nạc, cá, trứng và các sản phẩm từ sữa giúp cung cấp đủ protein cho cơ thể.

Tránh các thực phẩm có thể ảnh hưởng đến tuyến giáp

1. Thực phẩm chứa goitrogen: Một số thực phẩm như cải bắp, cải xoăn, súp lơ và đậu nành có chứa goitrogen, một chất có thể cản trở sự hấp thụ iốt của tuyến giáp. Hạn chế tiêu thụ các thực phẩm này, đặc biệt là khi không được nấu chín kỹ.
2. Thực phẩm giàu đường và chất béo bão hòa: Hạn chế tiêu thụ các thực phẩm này để duy trì cân nặng hợp lý và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

Uống đủ nước

Uống đủ nước mỗi ngày giúp duy trì sự cân bằng của các chức năng cơ thể và hỗ trợ quá trình tiêu hóa.

Kết luận

Phình giáp là một tình trạng y tế phổ biến có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Hiểu rõ về kích thước và chức năng của tuyến giáp, các loại phình giáp, nguyên nhân gây bệnh và các phương pháp điều trị sẽ giúp bạn quản lý tốt hơn tình trạng này. Chế độ dinh dưỡng hợp lý và lối sống lành mạnh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tuyến giáp và ngăn ngừa các biến chứng. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào nghi ngờ về phình giáp, hãy tìm kiếm sự tư vấn và chăm sóc y tế kịp thời.