Nên đặt vòng hay tiêm thuốc tránh thai thì tốt hơn?

Khi nói đến việc lựa chọn biện pháp tránh thai, phụ nữ hiện nay có rất nhiều sự lựa chọn với các ưu và nhược điểm khác nhau. Hai trong số những phương pháp tránh thai phổ biến và hiệu quả nhất là đặt vòng tránh thai và tiêm thuốc tránh thai. Cả hai phương pháp này đều có mục đích ngăn ngừa mang thai nhưng chúng hoạt động theo các cách khác nhau và có thể phù hợp với những người khác nhau dựa trên nhu cầu và hoàn cảnh cá nhân. Bài viết này sẽ so sánh chi tiết giữa việc đặt vòng tránh thai và tiêm thuốc tránh thai để giúp bạn quyết định phương pháp nào phù hợp nhất với mình.

Vòng tránh thai

1. Cơ chế hoạt động

Vòng tránh thai là một thiết bị nhỏ, hình chữ T, được đặt vào tử cung để ngăn ngừa thai. Có hai loại chính:

• Vòng tránh thai đồng (IUD – Intrauterine Device): Loại vòng này chứa đồng, một chất có khả năng diệt tinh trùng và ngăn không cho trứng thụ tinh.
• Vòng tránh thai nội tiết (IUS – Intrauterine System): Loại vòng này giải phóng hormone progestin vào tử cung, ngăn cản quá trình rụng trứng, làm dày chất nhầy cổ tử cung và làm mỏng niêm mạc tử cung.

2. Lợi ích

• Hiệu quả ngừa thai cao: Vòng tránh thai có hiệu quả ngừa thai lên đến 99%.
• Thời gian sử dụng lâu dài: Vòng tránh thai có thể sử dụng từ 3 đến 10 năm tùy loại.
• Không cần nhớ hàng ngày: Khác với thuốc tránh thai hàng ngày, vòng tránh thai không yêu cầu người sử dụng phải nhớ uống thuốc hàng ngày.
• Khả năng sinh sản nhanh chóng trở lại: Khi tháo vòng, khả năng sinh sản của phụ nữ thường trở lại ngay lập tức.

3. Hạn chế

• Tác dụng phụ: Có thể gây ra một số tác dụng phụ như đau bụng, ra huyết giữa kỳ kinh, hoặc thay đổi kinh nguyệt.
• Quá trình đặt và tháo vòng: Cần được thực hiện bởi bác sĩ hoặc nhân viên y tế chuyên nghiệp, có thể gây đau và khó chịu.
• Nguy cơ viêm nhiễm: Việc đặt vòng có thể tăng nguy cơ viêm nhiễm âm đạo và vùng chậu.
• Không bảo vệ khỏi bệnh lây truyền qua đường tình dục: Vòng tránh thai không bảo vệ khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Tiêm thuốc tránh thai

1. Cơ chế hoạt động

Tiêm thuốc tránh thai là biện pháp tránh thai bằng cách tiêm hormone progestin hoặc kết hợp progestin và estrogen vào cơ thể. Thuốc được tiêm vào cơ bắp (thường là mông hoặc cánh tay) và có tác dụng ngừa thai trong một khoảng thời gian nhất định (thường là 3 tháng).

• Ngăn cản quá trình rụng trứng: Hormone trong thuốc ngăn cản quá trình rụng trứng.
• Làm dày chất nhầy cổ tử cung: Progestin làm dày chất nhầy cổ tử cung, ngăn chặn tinh trùng tiếp cận trứng.
• Làm mỏng niêm mạc tử cung: Hormone làm mỏng niêm mạc tử cung, ngăn không cho trứng đã thụ tinh gắn vào.

2. Lợi ích

• Hiệu quả ngừa thai cao: Tiêm thuốc tránh thai có hiệu quả ngừa thai lên đến 94-99% khi được tiêm đúng lịch trình.
• Thời gian tác dụng lâu dài: Một mũi tiêm có thể ngừa thai trong 3 tháng, giúp giảm bớt lo lắng về việc phải nhớ uống thuốc hàng ngày.
• Giảm triệu chứng kinh nguyệt: Thuốc có thể làm giảm các triệu chứng kinh nguyệt như đau bụng, ra nhiều máu hoặc kinh nguyệt không đều.

3. Hạn chế

• Tác dụng phụ: Có thể gây ra các tác dụng phụ như tăng cân, đau đầu, thay đổi tâm trạng, và kinh nguyệt không đều.
• Không bảo vệ khỏi bệnh lây truyền qua đường tình dục: Giống như vòng tránh thai, tiêm thuốc tránh thai không bảo vệ khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
• Khả năng sinh sản chậm trở lại: Sau khi ngừng tiêm, có thể mất một khoảng thời gian (vài tháng đến một năm) để khả năng sinh sản trở lại bình thường.
• Yêu cầu tiêm đúng lịch: Phải nhớ tiêm đúng lịch trình (mỗi 3 tháng) để duy trì hiệu quả ngừa thai.

So sánh giữa đặt vòng tránh thai và tiêm thuốc tránh thai

1. Hiệu quả ngừa thai

• Vòng tránh thai: Hiệu quả ngừa thai rất cao, lên đến 99%.
• Tiêm thuốc tránh thai: Hiệu quả ngừa thai cao, từ 94-99% khi tiêm đúng lịch.

2. Thời gian tác dụng

• Vòng tránh thai: Có thể sử dụng từ 3 đến 10 năm tùy loại.
• Tiêm thuốc tránh thai: Mỗi mũi tiêm có tác dụng ngừa thai trong 3 tháng.

3. Tác dụng phụ

• Vòng tránh thai: Có thể gây đau bụng, ra huyết giữa kỳ kinh, thay đổi kinh nguyệt, và tăng nguy cơ viêm nhiễm.
• Tiêm thuốc tránh thai: Có thể gây tăng cân, đau đầu, thay đổi tâm trạng, kinh nguyệt không đều, và chậm trở lại khả năng sinh sản sau khi ngừng tiêm.

4. Tiện lợi và khả năng sử dụng

• Vòng tránh thai: Không cần nhớ hàng ngày, nhưng cần bác sĩ thực hiện quá trình đặt và tháo vòng.
• Tiêm thuốc tránh thai: Cần tiêm đúng lịch mỗi 3 tháng, không cần nhớ hàng ngày nhưng cần nhớ lịch tiêm.

5. Ảnh hưởng đến kinh nguyệt

• Vòng tránh thai đồng: Có thể làm kinh nguyệt nhiều hơn và đau bụng kinh.
• Vòng tránh thai nội tiết và tiêm thuốc tránh thai: Có thể làm giảm triệu chứng kinh nguyệt và làm kinh nguyệt ít đi hoặc ngừng hẳn.

Lựa chọn nào phù hợp hơn?

Việc lựa chọn giữa đặt vòng tránh thai và tiêm thuốc tránh thai phụ thuộc vào nhu cầu và hoàn cảnh cá nhân của mỗi phụ nữ. Dưới đây là một số yếu tố cần xem xét khi quyết định:

• Thời gian ngừa thai mong muốn: Nếu bạn muốn biện pháp ngừa thai lâu dài mà không phải nhớ hàng ngày hoặc hàng tháng, vòng tránh thai có thể là lựa chọn tốt. Nếu bạn muốn kiểm soát ngừa thai ngắn hạn và sẵn sàng tuân thủ lịch tiêm, tiêm thuốc tránh thai là lựa chọn phù hợp.
• Phản ứng cơ thể với hormone: Nếu bạn không muốn hoặc không thể sử dụng hormone, vòng tránh thai đồng là lựa chọn tốt. Nếu bạn không có vấn đề với hormone và muốn giảm triệu chứng kinh nguyệt, vòng tránh thai nội tiết hoặc tiêm thuốc tránh thai là lựa chọn tốt.
• Khả năng sinh sản sau ngừng biện pháp tránh thai: Nếu bạn muốn nhanh chóng có thai sau khi ngừng biện pháp tránh thai, vòng tránh thai là lựa chọn tốt hơn so với tiêm thuốc tránh thai.
• Sự tiện lợi và lịch trình cá nhân: Nếu bạn không muốn nhớ lịch tiêm và muốn biện pháp ngừa thai lâu dài mà không cần kiểm tra thường xuyên, vòng tránh thai là lựa chọn tốt. Nếu bạn sẵn sàng tuân thủ lịch tiêm mỗi 3 tháng, tiêm thuốc tránh thai là lựa chọn phù hợp.

Kết luận

Cả vòng tránh thai và tiêm thuốc tránh thai đều là những biện pháp ngừa thai hiệu quả và an toàn. Việc lựa chọn phương pháp nào phù hợp hơn phụ thuộc vào nhu cầu, hoàn cảnh cá nhân và phản ứng của cơ thể với các biện pháp tránh thai. Để có quyết định đúng đắn, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và kiểm tra sức khỏe tổng quát.