Các bài tập sau phẫu thuật đứt dây chằng chéo trước

Phẫu thuật đứt dây chằng chéo trước (ACL) là một quá trình phức tạp nhằm khôi phục lại sự ổn định và chức năng của khớp gối sau khi dây chằng bị tổn thương. Sau phẫu thuật, việc phục hồi chức năng thông qua các bài tập vật lý trị liệu là rất quan trọng để giúp bệnh nhân phục hồi hoàn toàn, giảm nguy cơ tái phát chấn thương và trở lại hoạt động bình thường. Bài viết này sẽ giới thiệu chi tiết các bài tập phục hồi chức năng sau phẫu thuật đứt dây chằng chéo trước, từ giai đoạn sớm đến giai đoạn muộn, nhằm đảm bảo quá trình hồi phục hiệu quả và an toàn.

Giai đoạn sớm sau phẫu thuật

1.1 Mục tiêu của giai đoạn sớm:

• Giảm sưng và viêm
• Khôi phục phạm vi chuyển động
• Tăng cường cơ bắp xung quanh khớp gối
• Bắt đầu kích hoạt cơ bắp mà không gây căng thẳng lên dây chằng mới

1.2 Các bài tập trong giai đoạn sớm:

• Bài tập co cơ tĩnh (Isometric exercises):
  • Co cơ tứ đầu: Nằm thẳng trên sàn, siết chặt cơ tứ đầu bằng cách đẩy đầu gối xuống sàn. Giữ trong 5-10 giây và thả lỏng. Lặp lại 10-20 lần.
  • Co cơ mông: Nằm ngửa, siết chặt cơ mông và giữ trong 5-10 giây, sau đó thả lỏng. Lặp lại 10-20 lần.
• Bài tập duỗi chân thụ động (Passive range of motion exercises):
  • Duỗi thẳng chân: Nằm ngửa, sử dụng một chiếc khăn hoặc băng quấn quanh bàn chân để kéo chân về phía bạn, giúp duỗi thẳng đầu gối. Giữ trong 10-20 giây và thả lỏng. Lặp lại 10-20 lần.
• Bài tập vận động nhẹ nhàng (Gentle range of motion exercises):
  • Gập gối nhẹ nhàng: Ngồi trên ghế, để chân thả lỏng xuống sàn và từ từ gập đầu gối hết mức có thể mà không gây đau. Giữ trong 5-10 giây và trở về vị trí ban đầu. Lặp lại 10-20 lần.

Giai đoạn trung gian

2.1 Mục tiêu của giai đoạn trung gian:

• Tăng cường sức mạnh và độ bền của cơ bắp
• Cải thiện phạm vi chuyển động và linh hoạt của khớp gối
• Bắt đầu các bài tập chịu trọng lượng nhẹ

2.2 Các bài tập trong giai đoạn trung gian:

• Bài tập chịu trọng lượng nhẹ (Weight-bearing exercises):
  • Đi bộ bằng gậy hoặc nạng: Sử dụng gậy hoặc nạng để hỗ trợ khi đi bộ, giúp giảm áp lực lên khớp gối. Thực hiện 5-10 phút mỗi ngày.
• Bài tập tăng cường cơ bắp (Strengthening exercises):
  • Đạp xe đạp tại chỗ: Sử dụng xe đạp tại chỗ với mức kháng lực nhẹ, bắt đầu từ 5-10 phút mỗi ngày và tăng dần thời gian và mức kháng lực.
  • Squat nhẹ: Đứng thẳng, chân rộng bằng vai, từ từ gập đầu gối và hạ thấp cơ thể như đang ngồi lên ghế, giữ lưng thẳng. Đảm bảo đầu gối không vượt quá ngón chân. Thực hiện 10-15 lần, 2-3 hiệp.
• Bài tập tăng cường phạm vi chuyển động (Range of motion exercises):
  • Leg raises: Nằm ngửa, duỗi thẳng một chân và nâng lên đến góc 45 độ, giữ trong 5 giây và thả xuống. Thực hiện 10-20 lần, 2-3 hiệp.
  • Heel slides: Ngồi trên sàn, gập đầu gối và kéo gót chân về phía mông, sau đó duỗi thẳng ra. Lặp lại 10-20 lần, 2-3 hiệp.

Giai đoạn muộn

3.1 Mục tiêu của giai đoạn muộn:

• Khôi phục hoàn toàn sức mạnh và độ bền của cơ bắp
• Tăng cường linh hoạt và phạm vi chuyển động
• Chuẩn bị cho các hoạt động thể thao và sinh hoạt hàng ngày

3.2 Các bài tập trong giai đoạn muộn:

• Bài tập chịu trọng lượng và cân bằng (Weight-bearing and balance exercises):
  • Lunges: Đứng thẳng, bước một chân ra trước và hạ thấp cơ thể đến khi cả hai đầu gối gập ở góc 90 độ. Trở về vị trí ban đầu và đổi chân. Thực hiện 10-15 lần mỗi chân, 2-3 hiệp.
  • Single-leg balance: Đứng trên một chân và giữ thăng bằng trong 30 giây đến 1 phút. Lặp lại 2-3 lần mỗi chân.
• Bài tập tăng cường cơ bắp và linh hoạt (Advanced strengthening and flexibility exercises):
  • Leg press: Sử dụng máy leg press với mức kháng lực phù hợp, đẩy chân ra và trở về vị trí ban đầu. Thực hiện 10-15 lần, 2-3 hiệp.
  • Hamstring curls: Sử dụng máy hoặc dây kháng lực để kéo gót chân về phía mông. Thực hiện 10-15 lần, 2-3 hiệp.
• Bài tập phục hồi chức năng thể thao (Sport-specific rehabilitation exercises):
  • Plyometric exercises: Thực hiện các bài tập nhảy như jump squats và box jumps để tăng cường sức mạnh và phản xạ. Bắt đầu từ mức độ nhẹ và tăng dần cường độ.
  • Agility drills: Thực hiện các bài tập như chạy zigzag, chạy nhanh và dừng đột ngột để cải thiện khả năng phản xạ và vận động.

Sản phẩm thực phẩm chức năng chính hãng

Kết luận

Phục hồi sau phẫu thuật đứt dây chằng chéo trước là một quá trình dài và đòi hỏi sự kiên nhẫn, kiên trì và tuân thủ đúng hướng dẫn của các chuyên gia y tế. Việc thực hiện các bài tập phục hồi chức năng theo từng giai đoạn là rất quan trọng để đảm bảo sự hồi phục hoàn toàn và ngăn ngừa tái phát chấn thương.