Người bị viêm tuyến nước bọt nên ăn gì và kiêng gì?

Viêm tuyến nước bọt, đặc biệt là viêm tuyến mang tai, là một tình trạng đau đớn và khó chịu, thường gây ra sưng, đau và khó nuốt. Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi và giảm bớt triệu chứng của bệnh. Việc lựa chọn đúng loại thực phẩm có thể giúp giảm viêm, giảm đau và tăng cường hệ miễn dịch, trong khi tránh các thực phẩm có thể làm tình trạng viêm trở nên tồi tệ hơn. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về những thực phẩm mà người bị viêm tuyến nước bọt nên ăn và những thực phẩm cần kiêng cữ.

Thực phẩm nên ăn

Thức ăn mềm và dễ nuốt

Khi bị viêm tuyến nước bọt, việc nhai và nuốt có thể trở nên đau đớn và khó khăn. Vì vậy, nên chọn các loại thực phẩm mềm và dễ nuốt để giảm bớt khó chịu.

• Súp và nước hầm: Các loại súp và nước hầm giàu dinh dưỡng, dễ nuốt và tốt cho hệ tiêu hóa.
• Cháo và bột yến mạch: Cháo và bột yến mạch là những món ăn mềm, dễ tiêu hóa và cung cấp nhiều năng lượng.
• Sinh tố và nước ép: Sinh tố và nước ép trái cây tươi không chỉ dễ nuốt mà còn cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết.

Thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất

Vitamin và khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch và giúp cơ thể chống lại viêm nhiễm.

• Trái cây và rau xanh: Các loại trái cây như cam, bưởi, dưa hấu và các loại rau xanh như cải bó xôi, cải kale chứa nhiều vitamin C và các chất chống oxy hóa giúp tăng cường hệ miễn dịch.
• Thực phẩm giàu kẽm: Hải sản, thịt gà, đậu hà lan và hạt bí đỏ là những nguồn thực phẩm giàu kẽm, giúp tăng cường hệ miễn dịch và thúc đẩy quá trình lành bệnh.
• Thực phẩm giàu vitamin E: Hạnh nhân, hạt hướng dương, dầu ô liu và rau cải xanh chứa nhiều vitamin E, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương và giảm viêm.

Thực phẩm giàu protein

Protein cần thiết cho việc sửa chữa và tái tạo mô, giúp cơ thể hồi phục nhanh chóng.

• Thịt gà và cá: Thịt gà và cá là những nguồn protein dễ tiêu hóa và giàu dinh dưỡng.
• Đậu và hạt: Đậu lăng, đậu xanh, hạt chia và hạt lanh cung cấp protein thực vật cùng với nhiều chất xơ và khoáng chất.
• Sữa và sản phẩm từ sữa: Sữa, sữa chua và pho mát mềm cung cấp protein và canxi, giúp tăng cường sức khỏe xương và răng.

Thực phẩm nên kiêng

Thực phẩm chua và có tính axit

Thực phẩm chua và có tính axit có thể kích thích tuyến nước bọt và làm tăng cảm giác đau và khó chịu.

• Trái cây chua: Cam, chanh, bưởi và dứa có hàm lượng axit cao, có thể làm tăng đau và khó chịu.
• Nước ép trái cây chua: Nước ép cam, nước chanh và các loại nước ép trái cây có tính axit nên tránh trong thời gian bị viêm tuyến nước bọt.

Thực phẩm cay và nóng

Thực phẩm cay và nóng có thể kích thích tuyến nước bọt và làm tăng viêm và đau.

• Ớt và gia vị cay: Ớt, tiêu, tỏi, gừng và các loại gia vị cay nên tránh vì chúng có thể làm tăng viêm.
• Đồ ăn nóng: Thực phẩm và đồ uống quá nóng có thể làm tăng cảm giác đau và khó chịu.

Thực phẩm cứng và giòn

Thực phẩm cứng và giòn cần nhiều lực để nhai, có thể làm tăng đau và khó chịu khi ăn.

• Bánh mì cứng và bánh quy: Các loại bánh mì cứng, bánh quy và đồ ăn giòn khác có thể làm tăng đau khi nhai.
• Các loại hạt cứng: Hạnh nhân, óc chó và các loại hạt cứng khác cần tránh vì chúng có thể làm tăng đau khi nhai.

Thực phẩm giàu đường và chất béo bão hòa

Thực phẩm giàu đường và chất béo bão hòa có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và làm tăng viêm.

• Đồ ngọt và bánh kẹo: Đồ ngọt, bánh kẹo và các sản phẩm chứa nhiều đường nên tránh vì chúng có thể làm giảm sức đề kháng của cơ thể.
• Thực phẩm chiên và đồ ăn nhanh: Thực phẩm chiên, đồ ăn nhanh và các sản phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa nên tránh vì chúng có thể làm tăng viêm.

Biện pháp hỗ trợ và điều trị tại nhà

Chườm lạnh và chườm ấm

Chườm lạnh và chườm ấm có thể giúp giảm sưng và đau ở vùng tuyến mang tai.

• Chườm lạnh: Sử dụng túi đá hoặc khăn lạnh để chườm lên vùng sưng trong khoảng 15-20 phút mỗi lần, lặp lại nhiều lần trong ngày.
• Chườm ấm: Sau khi chườm lạnh, có thể chườm ấm bằng khăn ấm để giảm đau và cảm giác căng thẳng ở vùng sưng.

Uống đủ nước

Giữ cho cơ thể đủ nước là rất quan trọng khi bị viêm tuyến nước bọt, đặc biệt khi bị sốt cao và mất nước.

• Uống nhiều nước: Uống ít nhất 8-10 ly nước mỗi ngày để giữ cho cơ thể không bị mất nước.
• Tránh đồ uống có cồn và caffeine: Đồ uống có cồn và caffeine có thể làm cơ thể mất nước thêm, nên tránh dùng trong thời gian bị bệnh.

Sử dụng thuốc giảm đau và hạ sốt

Các loại thuốc giảm đau và hạ sốt không kê đơn có thể giúp giảm triệu chứng đau và sốt khi bị viêm tuyến nước bọt.

• Acetaminophen (Paracetamol): Giúp giảm đau và hạ sốt. Tuy nhiên, cần tuân theo liều lượng hướng dẫn và tránh lạm dụng.
• Ibuprofen: Một lựa chọn khác để giảm đau và hạ sốt, nhưng cần thận trọng nếu có vấn đề về dạ dày hoặc dị ứng với thuốc.

Khi nào cần tìm kiếm sự chăm sóc y tế

Mặc dù phần lớn các trường hợp viêm tuyến nước bọt có thể được quản lý tại nhà, nhưng cần tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu xuất hiện các triệu chứng sau:

• Sốt cao không giảm: Nếu sốt không giảm sau khi dùng thuốc hạ sốt hoặc kéo dài nhiều ngày.
• Đau bụng dữ dội: Đau bụng dưới có thể là dấu hiệu của biến chứng như viêm buồng trứng hoặc viêm tinh hoàn.
• Cứng cổ và đau đầu dữ dội: Có thể là dấu hiệu của biến chứng nghiêm trọng như viêm não hoặc viêm màng não.
• Mất thính lực: Nếu có dấu hiệu mất thính lực, cần được khám và điều trị kịp thời.

Sản phẩm thuốc giảm đau, hạ sốt

Kết luận

Viêm tuyến nước bọt, đặc biệt là viêm tuyến mang tai, có thể gây ra nhiều khó chịu và đau đớn. Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc giảm bớt triệu chứng và hỗ trợ quá trình phục hồi. Việc chọn lựa các thực phẩm mềm, dễ nuốt, giàu dinh dưỡng và tránh các thực phẩm kích thích, cứng và giàu đường là rất quan trọng.