Tư vấn sức khỏe: Nguyên nhân gây ngứa và khô mắt

Ngứa và khô mắt là hai triệu chứng phổ biến mà nhiều người gặp phải. Chúng có thể gây ra nhiều khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Việc hiểu rõ nguyên nhân và biết cách điều trị hiệu quả sẽ giúp bạn giảm thiểu các triệu chứng này và duy trì sức khỏe đôi mắt tốt hơn.

Nguyên nhân gây ra ngứa và khô mắt

Ngứa và khô mắt có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ các yếu tố môi trường đến các bệnh lý và thói quen sinh hoạt. Dưới đây là một số nguyên nhân chính:

1. Môi trường khô và gió

Sống trong môi trường khô, gió mạnh hoặc tiếp xúc với máy lạnh thường xuyên có thể làm tăng tốc độ bay hơi của nước mắt, dẫn đến khô mắt và ngứa mắt.

• Ví dụ: Sử dụng máy sưởi trong mùa đông, làm việc trong văn phòng có máy lạnh hoặc sống ở khu vực có khí hậu khô hanh.

2. Tuổi tác

Càng lớn tuổi, khả năng sản xuất nước mắt của các tuyến trong mắt càng giảm, dẫn đến tình trạng khô mắt.

• Thực tế: Phụ nữ sau mãn kinh thường dễ bị khô mắt hơn do sự thay đổi nội tiết tố.

3. Sử dụng máy tính và thiết bị điện tử

Nhìn chằm chằm vào màn hình máy tính, điện thoại hoặc máy tính bảng trong thời gian dài có thể làm giảm tần suất chớp mắt, dẫn đến khô mắt.

• Thói quen: Làm việc với máy tính liên tục trong nhiều giờ mà không nghỉ ngơi.

4. Đeo kính áp tròng

Đeo kính áp tròng trong thời gian dài hoặc không vệ sinh đúng cách có thể gây khô mắt và kích ứng mắt.

• Thực tế: Kính áp tròng có thể giảm lượng oxy cung cấp cho mắt và gây khô mắt nếu đeo quá lâu.

5. Tác dụng phụ của thuốc

Một số loại thuốc có thể gây khô mắt như một tác dụng phụ, bao gồm thuốc chống dị ứng, thuốc chống trầm cảm, thuốc lợi tiểu và thuốc chống cao huyết áp.

• Ví dụ: Thuốc kháng histamine dùng để điều trị dị ứng thường gây khô mắt.

6. Bệnh lý

Một số bệnh lý có thể gây khô mắt như viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ, hội chứng Sjogren và bệnh tiểu đường.

• Thực tế: Hội chứng Sjogren là một bệnh tự miễn gây khô mắt và khô miệng do tấn công vào các tuyến sản xuất nước mắt và nước bọt.

7. Thay đổi nội tiết tố

Sự thay đổi nội tiết tố, đặc biệt là ở phụ nữ sau mãn kinh hoặc trong thời kỳ mang thai, có thể làm giảm sản xuất nước mắt và gây khô mắt.

• Thực tế: Phụ nữ sau mãn kinh thường gặp tình trạng khô mắt do sự thay đổi hormone estrogen.

8. Dị ứng

Dị ứng với phấn hoa, bụi, lông thú cưng hoặc các chất gây dị ứng khác có thể gây ngứa mắt và khô mắt.

• Triệu chứng: Ngứa, đỏ, chảy nước mắt, và khô mắt.

Biện pháp giảm nhẹ tình trạng ngứa và khô mắt

Để khắc phục tình trạng ngứa và khô mắt, cần áp dụng các biện pháp phù hợp để tăng cường độ ẩm cho mắt, giảm kích ứng và bảo vệ sức khỏe mắt. Dưới đây là một số biện pháp chữa trị hiệu quả:

1. Sử dụng nước mắt nhân tạo

Nước mắt nhân tạo giúp bổ sung độ ẩm cho mắt, làm giảm triệu chứng khô và ngứa.

Cách sử dụng

• Chọn loại nước mắt nhân tạo không chứa chất bảo quản: Để tránh kích ứng mắt.
• Nhỏ nước mắt nhân tạo theo hướng dẫn: Thường là 1-2 giọt mỗi lần, sử dụng 4-6 lần mỗi ngày hoặc khi cần thiết.

2. Giữ ẩm môi trường sống

Tạo môi trường sống ẩm ướt giúp giảm tình trạng khô mắt.

Cách thực hiện

• Sử dụng máy tạo độ ẩm: Để duy trì độ ẩm trong phòng, đặc biệt là trong phòng ngủ.
• Tránh tiếp xúc với gió mạnh và không khí khô: Đeo kính bảo vệ khi ra ngoài hoặc khi làm việc trong môi trường có gió mạnh.

3. Nghỉ ngơi mắt đúng cách

Cho mắt nghỉ ngơi đúng cách giúp giảm căng thẳng và khô mắt.

Cách thực hiện

• Áp dụng quy tắc 20-20-20: Sau mỗi 20 phút làm việc với máy tính, hãy nhìn xa khoảng 20 feet (khoảng 6 mét) trong 20 giây.
• Chớp mắt thường xuyên: Để bôi trơn mắt và giảm khô.

4. Điều chỉnh thói quen đeo kính áp tròng

Đeo kính áp tròng đúng cách và vệ sinh đúng cách giúp giảm nguy cơ khô mắt và ngứa mắt.

Cách thực hiện

• Giới hạn thời gian đeo kính áp tròng: Không đeo quá 8-10 giờ mỗi ngày.
• Vệ sinh kính áp tròng kỹ càng: Sử dụng dung dịch vệ sinh đúng cách và thay kính áp tròng theo khuyến cáo của nhà sản xuất.

5. Sử dụng thuốc

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để điều trị khô mắt và ngứa mắt.

Các loại thuốc thường dùng

• Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): Giảm viêm và kích ứng.
• Thuốc nhỏ mắt chứa cyclosporine: Giúp tăng sản xuất nước mắt.
• Thuốc chống dị ứng: Đối với ngứa mắt do dị ứng.

6. Thay đổi chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống hợp lý có thể giúp cải thiện tình trạng khô mắt.

Các thực phẩm nên bổ sung

• Thực phẩm giàu omega-3: Cá hồi, cá thu, hạt chia, hạt lanh giúp tăng cường sức khỏe mắt.
• Thực phẩm giàu vitamin A: Cà rốt, khoai lang, rau xanh giúp bảo vệ mắt khỏi khô và ngứa.

Tham Khảo Sản Phẩm Bổ Mắt:

7. Thực hiện các bài tập mắt

Các bài tập mắt giúp tăng cường lưu thông máu và giảm căng thẳng cho mắt.

Các bài tập thường dùng

• Xoa mắt: Nhẹ nhàng xoa vùng mắt trong vài phút để kích thích lưu thông máu.
• Nhìn xa: Tập nhìn vào một điểm xa trong vài phút để giảm căng thẳng cho mắt.

8. Tránh các tác nhân gây kích ứng

Tránh tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng giúp giảm nguy cơ khô mắt và ngứa mắt.

Cách thực hiện

• Tránh khói thuốc: Khói thuốc lá có thể gây kích ứng và khô mắt.
• Hạn chế tiếp xúc với chất gây dị ứng: Tránh tiếp xúc với phấn hoa, bụi bặm và các chất gây dị ứng khác.

9. Điều trị bệnh lý nền

Nếu khô mắt do các bệnh lý nền, việc điều trị bệnh lý này sẽ giúp cải thiện tình trạng khô mắt.

Cách thực hiện

• Điều trị viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ, hội chứng Sjogren, và bệnh tiểu đường: Theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
• Kiểm tra định kỳ: Đảm bảo tình trạng bệnh lý nền được kiểm soát tốt để giảm triệu chứng khô mắt.

Kết luận

Ngứa và khô mắt là tình trạng phổ biến nhưng có thể được kiểm soát và điều trị hiệu quả nếu biết rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp phù hợp. Sử dụng nước mắt nhân tạo, giữ ẩm môi trường sống, nghỉ ngơi mắt đúng cách, điều chỉnh thói quen đeo kính áp tròng, thay đổi chế độ ăn uống, thực hiện các bài tập mắt.

Tránh các tác nhân gây kích ứng và điều trị bệnh lý nền đều có thể giúp giảm triệu chứng khô mắt và ngứa mắt. Nếu triệu chứng không giảm, hãy tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc chăm sóc và bảo vệ mắt đúng cách sẽ giúp duy trì sức khỏe và chất lượng cuộc sống.