Tiêu chuẩn chẩn đoán Gout chính xác được sử dụng ngày nay

Gout là một loại viêm khớp phổ biến do sự tích tụ của axit uric trong cơ thể, dẫn đến sự hình thành các tinh thể urat trong khớp và mô mềm. Chẩn đoán chính xác gout rất quan trọng để đảm bảo bệnh nhân nhận được phương pháp điều trị hiệu quả nhất. Hiện nay, có nhiều tiêu chuẩn chẩn đoán gout được sử dụng trong thực hành lâm sàng. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các tiêu chuẩn chẩn đoán gout chính xác được sử dụng ngày nay.

1. Tiêu chuẩn lâm sàng

1.1. Tiêu chuẩn chẩn đoán của Hội Thấp Khớp Hoa Kỳ (ACR/EULAR)

Tiêu chuẩn chẩn đoán gout của Hội Thấp Khớp Hoa Kỳ (ACR) và Liên đoàn Chống Thấp Khớp Châu Âu (EULAR) năm 2015 được sử dụng rộng rãi để chẩn đoán gout. Các tiêu chuẩn này bao gồm các yếu tố lâm sàng, xét nghiệm và hình ảnh học:

  • Đau khớp cấp tính: Xuất hiện các cơn đau khớp đột ngột, thường xảy ra ở một khớp duy nhất, đặc biệt là khớp ngón chân cái.
  • Sưng và viêm khớp: Khớp bị sưng, đỏ, và nóng.
  • Tiền sử bệnh: Có tiền sử bị các cơn gout cấp trước đây.

1.2. Đánh giá theo tiêu chí lâm sàng

Đánh giá lâm sàng bao gồm việc hỏi bệnh sử chi tiết và khám lâm sàng. Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng, tần suất và thời gian của các cơn đau khớp, cũng như các yếu tố nguy cơ như chế độ ăn uống, tiêu thụ rượu bia và tiền sử gia đình.

Bệnh gout là căn bệnh nguy hiểm gây nhiều đau đớn về xương khớp
Bệnh gout là căn bệnh nguy hiểm gây nhiều đau đớn về xương khớp

2. Xét nghiệm sinh hóa

2.1. Xét nghiệm nồng độ axit uric trong máu

Xét nghiệm nồng độ axit uric trong máu là một phần quan trọng của quá trình chẩn đoán gout. Nồng độ axit uric bình thường trong máu thường dao động từ 3,5 đến 7,2 mg/dL. Nồng độ axit uric cao hơn mức bình thường có thể là dấu hiệu của bệnh gout, nhưng cần phải kết hợp với các tiêu chuẩn khác để chẩn đoán chính xác.

2.2. Xét nghiệm dịch khớp

Xét nghiệm dịch khớp là phương pháp chẩn đoán tiêu chuẩn vàng cho gout. Bằng cách lấy mẫu dịch khớp từ khớp bị viêm và kiểm tra dưới kính hiển vi, bác sĩ có thể phát hiện sự hiện diện của các tinh thể urat. Sự hiện diện của các tinh thể urat trong dịch khớp là bằng chứng chắc chắn của bệnh gout.

3. Hình ảnh học

3.1. Chụp X-quang

Chụp X-quang không phải là phương pháp chính để chẩn đoán gout nhưng có thể giúp phát hiện các tổn thương khớp mạn tính do gout gây ra. Trên hình ảnh X-quang, bác sĩ có thể thấy sự phá hủy khớp hoặc sự hình thành các tophi (các cục u chứa tinh thể urat).

3.2. Siêu âm khớp

Siêu âm khớp là một công cụ hữu ích để phát hiện sự hiện diện của các tinh thể urat trong khớp và mô mềm. Siêu âm có thể giúp phát hiện gout ở giai đoạn sớm và theo dõi diễn biến của bệnh.

3.3. Chụp cắt lớp vi tính năng lượng kép (DECT)

Chụp cắt lớp vi tính năng lượng kép (DECT) là một công nghệ hình ảnh tiên tiến có thể phát hiện các tinh thể urat trong khớp và mô mềm với độ chính xác cao. DECT sử dụng hai nguồn năng lượng X-quang khác nhau để phân biệt các tinh thể urat với các cấu trúc mô khác. Đây là một công cụ chẩn đoán quan trọng, đặc biệt trong các trường hợp khó chẩn đoán hoặc khi cần đánh giá mức độ tích tụ của tinh thể urat trong cơ thể.

Cần phát hiện bệnh gout để sớm chữa bệnh
Cần phát hiện bệnh gout để sớm chữa bệnh

4. Tiêu chuẩn phân loại gout của Liên đoàn Chống Thấp Khớp Quốc tế (ILAR)

4.1. Tiêu chuẩn ILAR 2015

Tiêu chuẩn phân loại gout của Liên đoàn Chống Thấp Khớp Quốc tế (ILAR) năm 2015 bao gồm các tiêu chí sau:

  • Đau khớp cấp tính: Cơn đau khớp đột ngột, thường xảy ra vào ban đêm và đạt đỉnh điểm trong vòng 24 giờ.
  • Sưng và viêm khớp: Khớp bị sưng, đỏ, nóng, và đau khi chạm vào.
  • Tiền sử bệnh: Có tiền sử bị các cơn gout cấp trước đây.
  • Xét nghiệm dịch khớp: Phát hiện các tinh thể urat trong dịch khớp.
  • Xét nghiệm máu: Nồng độ axit uric trong máu cao hơn mức bình thường.

5. Phân biệt gout với các bệnh khác

5.1. Viêm khớp nhiễm khuẩn

Viêm khớp nhiễm khuẩn có các triệu chứng giống với gout, bao gồm đau, sưng, và viêm khớp. Tuy nhiên, viêm khớp nhiễm khuẩn thường đi kèm với sốt và có thể ảnh hưởng đến nhiều khớp cùng lúc. Xét nghiệm dịch khớp và nuôi cấy vi khuẩn có thể giúp phân biệt viêm khớp nhiễm khuẩn với gout.

5.2. Viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn gây viêm khớp mạn tính và có thể ảnh hưởng đến nhiều khớp. Triệu chứng của viêm khớp dạng thấp thường đối xứng, nghĩa là cùng một khớp ở hai bên cơ thể bị ảnh hưởng. Xét nghiệm máu và hình ảnh học có thể giúp phân biệt viêm khớp dạng thấp với gout.

6. Tiêu chuẩn chẩn đoán của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO)

6.1. Tiêu chuẩn WHO

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng đưa ra các tiêu chuẩn chẩn đoán gout, bao gồm:

  • Đau khớp cấp tính: Xuất hiện các cơn đau khớp đột ngột, thường xảy ra ở một khớp duy nhất.
  • Sưng và viêm khớp: Khớp bị sưng, đỏ, và nóng.
  • Tiền sử bệnh: Có tiền sử bị các cơn gout cấp trước đây.
  • Xét nghiệm dịch khớp: Phát hiện các tinh thể urat trong dịch khớp.
  • Xét nghiệm máu: Nồng độ axit uric trong máu cao hơn mức bình thường.

6.2. Lợi ích của tiêu chuẩn WHO

Tiêu chuẩn của WHO giúp xác định chẩn đoán gout một cách chính xác và đồng nhất trên toàn cầu, đảm bảo rằng bệnh nhân ở các quốc gia khác nhau đều nhận được chẩn đoán và điều trị chính xác.

Hiện nay ở nước ta, 2 tiêu chuẩn chẩn đoán gout là Bennet- Wood và ILAR- Omeract
Hiện nay ở nước ta, 2 tiêu chuẩn chẩn đoán gout là Bennet- Wood và ILAR- Omeract

7. Vai trò của bác sĩ chuyên khoa

7.1. Chẩn đoán và điều trị

Bác sĩ chuyên khoa về thấp khớp và nội khoa đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán và điều trị gout. Họ sử dụng các tiêu chuẩn chẩn đoán chính xác và các phương pháp xét nghiệm hiện đại để xác định bệnh và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

7.2. Theo dõi và quản lý

Theo dõi và quản lý bệnh gout là quá trình liên tục đòi hỏi sự hợp tác giữa bác sĩ và bệnh nhân. Bác sĩ sẽ theo dõi các triệu chứng, xét nghiệm định kỳ và điều chỉnh phác đồ điều trị để đảm bảo kiểm soát tốt bệnh và ngăn ngừa các biến chứng.

Kết luận

Chẩn đoán gout chính xác là bước quan trọng để đảm bảo bệnh nhân nhận được điều trị hiệu quả và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Sử dụng các tiêu chuẩn chẩn đoán lâm sàng, xét nghiệm sinh hóa và hình ảnh học là phương pháp tối ưu để xác định bệnh. Các tiêu chuẩn chẩn đoán của Hội Thấp Khớp Hoa Kỳ (ACR/EULAR), Liên đoàn Chống Thấp Khớp Quốc tế (ILAR) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đều cung cấp hướng dẫn chi tiết và rõ ràng để bác sĩ có thể chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả bệnh gout.