Các bệnh tự miễn thường gặp và dấu hiệu nhận biết?

Các bệnh tự miễn là những rối loạn trong đó hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm vào các tế bào và mô khỏe mạnh, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe. Các bệnh này có thể ảnh hưởng đến nhiều bộ phận của cơ thể và biểu hiện với các triệu chứng đa dạng. Nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh tự miễn là rất quan trọng để có thể điều trị kịp thời và giảm thiểu biến chứng. Bài viết này sẽ giới thiệu một số bệnh tự miễn thường gặp cùng với các dấu hiệu nhận biết của chúng.

Lupus ban đỏ hệ thống (SLE)

Nguyên nhân và cơ chế

Lupus ban đỏ hệ thống (SLE) là một bệnh tự miễn mạn tính, trong đó hệ thống miễn dịch tấn công vào nhiều bộ phận của cơ thể, bao gồm da, khớp, thận, não, và các cơ quan nội tạng khác. Nguyên nhân chính xác của SLE chưa được xác định rõ, nhưng các yếu tố di truyền, môi trường và hormone được cho là đóng vai trò quan trọng.

Dấu hiệu nhận biết

Phát ban hình cánh bướm: Một trong những triệu chứng đặc trưng của SLE là phát ban hình cánh bướm xuất hiện trên mặt, phủ từ má này sang má kia qua sống mũi. Phát ban này thường xuất hiện sau khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

Đau và sưng khớp: SLE thường gây viêm khớp, dẫn đến đau, sưng và cứng khớp. Các khớp nhỏ ở tay và chân thường bị ảnh hưởng nhiều nhất.

Mệt mỏi: Người mắc SLE thường cảm thấy mệt mỏi và kiệt sức, ngay cả sau khi đã nghỉ ngơi đầy đủ.

Các triệu chứng khác: SLE có thể gây ra các triệu chứng khác như sốt, rụng tóc, viêm phổi, viêm thận, và các vấn đề về hệ tiêu hóa.

Viêm khớp dạng thấp (RA)

Nguyên nhân và cơ chế

Viêm khớp dạng thấp (RA) là một bệnh tự miễn mạn tính, trong đó hệ thống miễn dịch tấn công vào màng hoạt dịch của các khớp, gây viêm và tổn thương khớp. Nguyên nhân chính xác của RA chưa được biết rõ, nhưng yếu tố di truyền và môi trường có thể đóng vai trò quan trọng.

Dấu hiệu nhận biết

Đau và cứng khớp: Triệu chứng chính của RA là đau và cứng khớp, đặc biệt vào buổi sáng hoặc sau khi nghỉ ngơi lâu. Các khớp nhỏ ở tay, cổ tay và bàn chân thường bị ảnh hưởng nhiều nhất.

Sưng và nóng ở khớp: RA gây viêm và sưng ở các khớp, làm cho khớp trở nên nóng và nhạy cảm.

Mệt mỏi và sốt nhẹ: Người mắc RA thường cảm thấy mệt mỏi và có thể bị sốt nhẹ, đặc biệt trong giai đoạn bùng phát bệnh.

Các triệu chứng khác: RA có thể gây ra các triệu chứng khác như mất cảm giác ngon miệng, giảm cân, và các vấn đề về mắt và phổi.

Bệnh celiac

Nguyên nhân và cơ chế

Bệnh celiac là một rối loạn tự miễn, trong đó hệ thống miễn dịch phản ứng mạnh mẽ với gluten – một loại protein có trong lúa mì, lúa mạch và lúa mạch đen. Phản ứng này gây tổn thương niêm mạc ruột non, ảnh hưởng đến khả năng hấp thu dưỡng chất.

Dấu hiệu nhận biết

Rối loạn tiêu hóa: Các triệu chứng tiêu hóa của bệnh celiac bao gồm tiêu chảy, đau bụng, đầy hơi, và khó tiêu. Đây là các dấu hiệu thường gặp nhất ở người lớn.

Suy dinh dưỡng: Do tổn thương niêm mạc ruột, người mắc bệnh celiac thường gặp khó khăn trong việc hấp thu dưỡng chất, dẫn đến suy dinh dưỡng, thiếu máu, và giảm cân không rõ nguyên nhân.

Phát ban da: Một số người mắc bệnh celiac có thể phát triển phát ban da gọi là dermatitis herpetiformis, gây ngứa và nổi mụn nước trên da.

Các triệu chứng khác: Bệnh celiac cũng có thể gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, đau khớp, loãng xương, và các vấn đề về thần kinh như đau đầu và mất cân bằng.

Bệnh đa xơ cứng (MS)

Nguyên nhân và cơ chế

Bệnh đa xơ cứng (MS) là một bệnh tự miễn ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, trong đó hệ thống miễn dịch tấn công vào vỏ myelin bảo vệ các dây thần kinh, gây ra sự gián đoạn trong việc truyền tín hiệu thần kinh.

Dấu hiệu nhận biết

Tê bì và yếu cơ: Một trong những triệu chứng đầu tiên của MS là tê bì hoặc yếu cơ ở một hoặc nhiều chi, thường xảy ra ở một bên cơ thể.

Vấn đề về thị lực: MS có thể gây viêm thần kinh thị giác, dẫn đến mất thị lực một phần hoặc hoàn toàn, thường ở một mắt. Các triệu chứng kèm theo có thể bao gồm đau khi di chuyển mắt và nhìn mờ.

Vấn đề về thăng bằng và phối hợp: Người mắc MS thường gặp khó khăn trong việc duy trì thăng bằng, đi lại, và thực hiện các động tác phối hợp.

Mệt mỏi và chóng mặt: MS có thể gây mệt mỏi mạn tính và chóng mặt, làm giảm khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày.

Các triệu chứng khác: MS cũng có thể gây ra các triệu chứng khác như co thắt cơ, đau, và các vấn đề về chức năng bàng quang và ruột.

Bệnh vẩy nến (Psoriasis)

Nguyên nhân và cơ chế

Bệnh vẩy nến là một rối loạn tự miễn, trong đó hệ thống miễn dịch kích thích quá trình sản xuất tế bào da nhanh chóng, dẫn đến sự tích tụ của các mảng da dày, đỏ và có vảy bạc. Nguyên nhân của bệnh vẩy nến chưa được xác định rõ, nhưng yếu tố di truyền và môi trường đóng vai trò quan trọng.

Dấu hiệu nhận biết

Mảng da đỏ và có vảy: Triệu chứng đặc trưng của bệnh vẩy nến là các mảng da đỏ, dày, có vảy bạc. Các mảng này thường xuất hiện ở khuỷu tay, đầu gối, da đầu, và lưng dưới.

Ngứa và đau: Các mảng da bị vẩy nến thường gây ngứa và có thể đau, đặc biệt khi bị nứt nẻ.

Móng tay bất thường: Bệnh vẩy nến có thể ảnh hưởng đến móng tay, gây ra các dấu hiệu như móng tay có lỗ nhỏ, móng tay dày và biến màu.

Viêm khớp vẩy nến: Một số người mắc bệnh vẩy nến có thể phát triển viêm khớp vẩy nến, gây đau, sưng và cứng khớp.

Các sản phẩm điều trị về da liễu

Kết luận

Các bệnh tự miễn là những rối loạn phức tạp và đa dạng, có thể ảnh hưởng đến nhiều bộ phận của cơ thể và biểu hiện với nhiều triệu chứng khác nhau. Nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh tự miễn là quan trọng để có thể điều trị kịp thời và giảm thiểu biến chứng. Nếu bạn hoặc người thân có bất kỳ triệu chứng nghi ngờ nào, hãy tìm đến sự tư vấn và điều trị từ bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác và có phương án điều trị phù hợp. Việc duy trì một lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống cân bằng và tuân thủ điều trị sẽ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và kiểm soát bệnh tốt hơn.