Bệnh vảy nến: nguyên nhân và cách điều trị bệnh

Bệnh vảy nến là một bệnh lý da mạn tính, gây ra bởi sự tăng trưởng nhanh chóng của các tế bào da. Bệnh thường biểu hiện dưới dạng các mảng da đỏ, dày và có vảy bạc trắng. Đây là một bệnh tự miễn, tức là hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công chính các tế bào da của mình. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về nguyên nhân và cách điều trị bệnh vảy nến.

Nguyên nhân của bệnh vảy nến

Yếu tố di truyền

Một trong những yếu tố quan trọng nhất liên quan đến bệnh vảy nến là di truyền. Nếu trong gia đình bạn có người mắc bệnh vảy nến, khả năng bạn bị bệnh này sẽ cao hơn. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng có khoảng 10% dân số thừa hưởng gen có liên quan đến bệnh vảy nến, nhưng chỉ khoảng 2-3% trong số này phát triển thành bệnh.

Hệ miễn dịch

Bệnh vảy nến được coi là một bệnh tự miễn. Điều này có nghĩa là hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm vào các tế bào da khỏe mạnh. Trong bệnh vảy nến, các tế bào T (một loại tế bào bạch cầu) trở nên hoạt động quá mức và kích hoạt các phản ứng viêm, làm tăng tốc độ sản xuất tế bào da mới. Thay vì các tế bào da mới thay thế các tế bào cũ mỗi 28-30 ngày, trong bệnh vảy nến, quá trình này xảy ra chỉ trong 3-4 ngày.

Yếu tố môi trường

Mặc dù yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng, nhưng không phải ai có gen vảy nến cũng sẽ phát triển bệnh. Các yếu tố môi trường cũng có thể kích hoạt bệnh hoặc làm bệnh nặng hơn. Một số yếu tố môi trường bao gồm:

• Nhiễm trùng: Các nhiễm trùng như viêm họng, viêm tai giữa hoặc các nhiễm trùng da khác có thể kích hoạt bệnh vảy nến, đặc biệt là ở trẻ em.
• Căng thẳng: Căng thẳng tâm lý có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh vảy nến hoặc làm cho bệnh nặng hơn.
• Thuốc: Một số loại thuốc như lithium, thuốc chẹn beta, và thuốc chống sốt rét có thể kích hoạt bệnh vảy nến hoặc làm bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
• Tổn thương da: Các tổn thương da như vết cắt, vết trầy xước hoặc cháy nắng cũng có thể kích hoạt bệnh vảy nến.

Triệu chứng của bệnh vảy nến

Triệu chứng chính

Bệnh vảy nến thường biểu hiện dưới dạng các mảng da đỏ, dày và có vảy bạc trắng. Các mảng này có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, nhưng thường gặp nhất ở khuỷu tay, đầu gối, da đầu và lưng dưới. Các triệu chứng chính bao gồm:

• Da đỏ và viêm: Các mảng da đỏ, viêm và có thể ngứa hoặc đau.
• Vảy bạc trắng: Các mảng da có vảy bạc trắng, dễ bong tróc.
• Da khô và nứt nẻ: Da có thể trở nên khô, nứt nẻ và chảy máu.
• Ngứa và rát: Các mảng da có thể gây ngứa và rát, làm cho người bệnh cảm thấy khó chịu.

Các dạng vảy nến

Bệnh vảy nến có nhiều dạng khác nhau, mỗi dạng có các triệu chứng đặc trưng:

• Vảy nến thể mảng (Plaque psoriasis): Là dạng phổ biến nhất, biểu hiện dưới dạng các mảng da đỏ và có vảy bạc.
• Vảy nến thể giọt (Guttate psoriasis): Thường xuất hiện ở trẻ em và thanh thiếu niên, với các mảng da nhỏ, giọt nước.
• Vảy nến thể mủ (Pustular psoriasis): Gây ra các mụn mủ trắng, không nhiễm trùng, bao quanh bởi da đỏ.
• Vảy nến thể đỏ da (Erythrodermic psoriasis): Là dạng hiếm và nghiêm trọng nhất, gây ra viêm da toàn thân và đỏ da.

Cách điều trị bệnh vảy nến

Điều trị tại chỗ

• Kem và thuốc mỡ: Sử dụng kem hoặc thuốc mỡ chứa corticosteroid, calcipotriol hoặc tazarotene để giảm viêm và vảy.
• Kem dưỡng ẩm: Giúp giữ ẩm cho da và ngăn ngừa khô da.
• Thuốc bôi chứa vitamin D: Calcipotriol là một dạng vitamin D giúp làm chậm sự phát triển của các tế bào da.

Điều trị toàn thân

• Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs): Giúp giảm viêm và đau.
• Thuốc ức chế miễn dịch: Methotrexate, cyclosporine và acitretin được sử dụng để ức chế hệ thống miễn dịch.
• Thuốc sinh học: Adalimumab, etanercept và ustekinumab là các loại thuốc sinh học giúp kiểm soát hệ miễn dịch và giảm viêm.

Liệu pháp ánh sáng

• UVB trị liệu: Sử dụng tia UVB để làm chậm sự phát triển của các tế bào da.
• PUVA trị liệu: Sử dụng psoralen (một loại thuốc) kết hợp với tia UVA để điều trị bệnh vảy nến.

Các biện pháp tự nhiên và hỗ trợ

• Dinh dưỡng và lối sống: Ăn uống lành mạnh, duy trì cân nặng hợp lý, và tránh các yếu tố kích hoạt như rượu và thuốc lá.
• Tắm nắng: Tắm nắng có thể giúp cải thiện triệu chứng, nhưng cần tránh ánh nắng mạnh và sử dụng kem chống nắng.
• Giảm căng thẳng: Thực hành các kỹ thuật thư giãn như yoga, thiền, và tập thể dục đều đặn.

Các sản phẩm điều trị về da liễu

Kết luận

Bệnh vảy nến là một bệnh lý da mạn tính, gây ra nhiều khó khăn và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Hiểu rõ nguyên nhân và các yếu tố kích hoạt bệnh có thể giúp kiểm soát và điều trị hiệu quả. Sự kết hợp giữa các phương pháp điều trị tại chỗ, toàn thân và liệu pháp ánh sáng, cùng với các biện pháp tự nhiên và hỗ trợ, có thể giúp giảm triệu chứng và cải thiện tình trạng da. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả nhất cho tình trạng của bạn.