Giải đáp: Chỉ số tiểu đường bao nhiêu thì phải uống thuốc?

Tiểu đường, hay còn gọi là đái tháo đường, là một bệnh lý mãn tính liên quan đến sự rối loạn trong việc điều chỉnh lượng đường (glucose) trong máu. Bệnh này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được kiểm soát đúng cách. Một trong những yếu tố quan trọng trong việc quản lý tiểu đường là xác định khi nào cần dùng thuốc để kiểm soát đường huyết. Chỉ số đường huyết cụ thể giúp bác sĩ quyết định xem liệu cần thiết phải dùng thuốc hay không. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu các chỉ số tiểu đường quan trọng và điều kiện cần thiết để bắt đầu điều trị bằng thuốc.

Các chỉ số tiểu đường và ngưỡng điều trị

Định nghĩa và phân loại chỉ số tiểu đường

Để xác định liệu một bệnh nhân có cần uống thuốc hay không, trước tiên cần hiểu các chỉ số đường huyết được sử dụng để chẩn đoán và theo dõi tiểu đường. Những chỉ số này bao gồm:

• Glucose huyết tương lúc đói: Đây là mức đường huyết đo được sau ít nhất 8 giờ không ăn uống. Đây là một trong những tiêu chuẩn chính để chẩn đoán tiểu đường.
• HbA1c: Là chỉ số phản ánh mức đường huyết trung bình trong vòng 2-3 tháng qua. Đây là một chỉ số quan trọng trong việc theo dõi hiệu quả của điều trị tiểu đường.
• Glucose huyết tương sau ăn 2 giờ: Đây là mức đường huyết đo được hai giờ sau khi ăn một bữa ăn có chứa carbohydrate.

Các ngưỡng chỉ số tiểu đường và điều kiện sử dụng thuốc

Dựa trên các chỉ số này, tiểu đường được phân loại thành các nhóm và ngưỡng cần thiết để bắt đầu điều trị:

• Glucose huyết tương lúc đói:
  • Bình thường: Dưới 100 mg/dL
  • Tiền tiểu đường: 100-125 mg/dL
  • Tiểu đường: 126 mg/dL trở lên
• HbA1c:
  • Bình thường: Dưới 5.7%
  • Tiền tiểu đường: 5.7%-6.4%
  • Tiểu đường: 6.5% trở lên
• Glucose huyết tương sau ăn 2 giờ:
  • Bình thường: Dưới 140 mg/dL
  • Tiền tiểu đường: 140-199 mg/dL
  • Tiểu đường: 200 mg/dL trở lên

Khi nào cần bắt đầu uống thuốc?

Quyết định dựa trên chỉ số đường huyết

Việc quyết định liệu có cần dùng thuốc hay không thường dựa trên chỉ số đường huyết và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân:

• Tiểu đường loại 2: Bệnh nhân thường được khuyên dùng thuốc khi chỉ số HbA1c đạt 7.0% trở lên, mặc dù các ngưỡng có thể khác nhau tùy vào từng trường hợp cụ thể. Nếu mức đường huyết không được kiểm soát bằng chế độ ăn uống và tập thể dục, bác sĩ có thể chỉ định thuốc để giúp kiểm soát đường huyết hiệu quả hơn.
• Tiểu đường loại 1: Bệnh nhân tiểu đường loại 1 thường cần dùng insulin ngay từ khi chẩn đoán, vì tuyến tụy không còn sản xuất insulin. Việc điều chỉnh liều lượng insulin phụ thuộc vào mức đường huyết và nhu cầu của từng bệnh nhân.

Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định dùng thuốc

Ngoài chỉ số đường huyết, bác sĩ còn xem xét các yếu tố khác khi quyết định liệu có cần dùng thuốc hay không:

• Biến chứng tiểu đường: Nếu bệnh nhân có dấu hiệu biến chứng liên quan đến tiểu đường, chẳng hạn như tổn thương mắt, thận, hoặc thần kinh, có thể cần dùng thuốc để kiểm soát đường huyết và ngăn ngừa tình trạng xấu đi.
• Tình trạng sức khỏe tổng quát: Các vấn đề sức khỏe đồng mắc như bệnh tim mạch, cao huyết áp, hoặc cholesterol cao có thể yêu cầu sử dụng thuốc để kiểm soát tình trạng tiểu đường và bảo vệ sức khỏe tổng thể.
• Khả năng tuân thủ: Bệnh nhân cần xem xét khả năng tuân thủ chế độ điều trị và theo dõi. Nếu việc thay đổi lối sống không đủ hiệu quả, thuốc có thể trở thành một phần cần thiết của điều trị.

Các loại thuốc điều trị tiểu đường

Thuốc uống

• Metformin: Là thuốc đầu tiên thường được chỉ định cho bệnh nhân tiểu đường loại 2. Metformin giúp cải thiện khả năng sử dụng insulin của cơ thể và giảm sản xuất glucose tại gan.
• Sulfonylureas: Nhóm thuốc này giúp kích thích tuyến tụy sản xuất thêm insulin.
• Thiazolidinediones: Tăng cường hoạt động của insulin trong cơ thể và giúp giảm mức đường huyết.

Insulin

• Insulin cơ bản: Được sử dụng để cung cấp mức insulin cơ bản trong suốt cả ngày.
• Insulin bolus: Được sử dụng để điều chỉnh mức đường huyết sau bữa ăn.

Các lưu ý khi sử dụng thuốc điều trị tiểu đường

Tác dụng phụ của thuốc

• Metformin: Có thể gây rối loạn tiêu hóa, như buồn nôn và tiêu chảy.
• Insulin: Có thể dẫn đến hạ đường huyết, cần theo dõi cẩn thận để điều chỉnh liều lượng.

Theo dõi và điều chỉnh

• Theo dõi đường huyết thường xuyên: Để đảm bảo rằng mức đường huyết được kiểm soát tốt và điều chỉnh thuốc nếu cần.
• Tư vấn định kỳ với bác sĩ: Để đánh giá hiệu quả của thuốc và điều chỉnh kế hoạch điều trị nếu cần.

Các sản phẩm hỗ trợ điều trị tiểu đường

Kết luận

Việc quyết định khi nào cần bắt đầu uống thuốc để điều trị tiểu đường phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm các chỉ số đường huyết, tình trạng sức khỏe tổng thể, và sự hiện diện của các biến chứng. Chỉ số HbA1c là một trong những yếu tố chính để quyết định liệu có cần điều trị bằng thuốc hay không. Bệnh nhân cần làm việc chặt chẽ với bác sĩ để xác định kế hoạch điều trị phù hợp nhất cho tình trạng của mình, bao gồm việc lựa chọn loại thuốc và điều chỉnh liều lượng để đạt được sự kiểm soát tối ưu về đường huyết.