Trào Ngược Dạ Dày – Nguyên Nhân, Triệu Chứng, Cách Điều Trị

Tìm hiểu chung về Trào ngược dạ dày

Trào ngược dạ dày là tình trạng khi nước dạ dày hoặc các chất tiêu hóa từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác nóng rát, châm chích hoặc đau ngực. Đây là một vấn đề thường gặp và thường xảy ra sau khi ăn hoặc khi nằm ngủ.

Triệu chứng

Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh

Dưới đây là một số dấu hiệu và triệu chứng thường gặp của trào ngược dạ dày:

1. Đau ngực: cảm giác đau nhói, nặng ở phía trên ngực, thường xuất phát từ vùng dạ dày và lan rộng lên phía trên.

2. Cảm giác đắng hoặc chát trong miệng: do axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác khó chịu, đắng hoặc chát trong miệng.

3. Đau ở ngực dưới: cảm giác đau nhức, khó chịu ở vùng thấp hơn ngực, gần phần trên của bụng.

4. Khó tiêu, đầy hơi: cảm giác bão hòa, căng trướng ở phần bụng sau khi ăn.

5. Ho, ngạt, khó thở: do khí thở bị nhiễm axit khi trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác khó thở, hoặc ngạt.

6. Đau âm vụ, buồn nôn: có thể xuất hiện khi axit dạ dày trào ngược lên hệ thống tiêu hóa.

7. Đau bao tử: cảm giác đau nhói, chạy dọc theo bụng hoặc xung quanh xương xương sống.

Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng trên, bạn nên tham khảo ý kiến ​​của bác sĩ để được kiểm tra và chẩn đoán chính xác, từ đó điều trị dứt điểm tình trạng trào ngược dạ dày.

Khi nào cần gặp bác sĩ

Nếu bạn bị triệu chứng của trào ngược dạ dày, hãy gặp bác sĩ nếu bạn gặp các dấu hiệu sau:

1. Đau ngực kéo dài, đặc biệt là khi hoặc vận động.
2. Quá khuếch đại acid dạ dày gây nôn mửa hoặc ho nhiều.
3. Mất cân nặng không rõ nguyên nhân.
4. Khó tiêu chảy hoặc chảy máu.
5. Triệu chứng không giảm sau khi thay đổi lối sống hay dùng thuốc theo hướng dẫn.

Nguyên nhân

Trào ngược dạ dày (hay trào ngược axit dạ dày) là tình trạng khi axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác châm châm đắng hoặc ửng họng, đau rát ở phía sau ngực. Nguyên nhân phổ biến gây ra trào ngược dạ dày bao gồm:

1. Yếu tố cơ học: Các bất thường về kết cấu và chức năng của cửa dạ dày thường gây ra trào ngược dạ dày. Ví dụ như cổ họng không đóng kín hoặc áp lực trong thực quản tăng cao.

2. Thói quen ăn uống: Ăn quá nhiều, ăn quá nhanh, ăn thức ăn gia vị, cay nồng, chua, mỡ hoặc uống rượu bia, các loại đồ uống có gas cũng làm tăng nguy cơ trào ngược axit dạ dày.

3. Các bệnh lý khác: Các bệnh như tăng axit dạ dày, dạ dày lỏng, dạ dày thừa, viêm dạ dày, thậm chí là căn bệnh quái ác như ung thư dạ dày cũng có thể gây ra trào ngược dạ dày.

4. Các yếu tố tâm lý: Căng thẳng, căng thẳng hoặc lo lắng có thể làm ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa, dẫn đến trào ngược dạ dày.

5. Thuốc: Một số loại thuốc như thuốc giãn cơ, thuốc chống co thắt, thuốc NSAIDs hay calcium channel blockers cũng có thể gây ảnh hưởng đến chức năng phá hoại cửa dạ dày.

Để giảm tình trạng trào ngược dạ dày, bạn nên duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống cân đối, tránh thức ăn kích thích, hạn chế rượu bia và thuốc lá, đồng thời đều đặn tập luyện và giảm căng thẳng. Nếu tình trạng trào ngược dạ dày kéo dài hoặc làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời.

Nguy cơ

Người có nguy cơ mắc phải trào ngược dạ dày bao gồm:

1. Người béo phì hoặc thừa cân.
2. Phụ nữ mang thai.
3. Người mắc các vấn đề về dạ dày như viêm dạ dày, loét dạ dày.
4. Người có thói quen ăn đồ nhanh, uống nhiều rượu bia, hút thuốc.
5. Người già có tỷ lệ trào ngược dạ dày cao hơn.
6. Người có thói quen ăn uống không lành mạnh, thường xuyên ăn quá nhiều đồ cay nóng, rau sống, thực phẩm chứa cholesterol cao.
7. Người mang dạ dày hoặc ấp úng, gây áp lực lên dạ dày.
8. Người có vấn đề về phổi như hen suyễn, viêm phế quản.
9. Người mắc các bệnh lý dạ dày khác như reflux dạ dày.
10. Người có thói quen làm việc nặng nhọc, giữ tư thế đứng hoặc nằm ngang khi ăn uống.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh

Có một số yếu tố có thể tăng nguy cơ mắc phải trào ngược dạ dày, bao gồm:

1. Lối sống không lành mạnh: Việc hút thuốc, uống rượu, ăn quá nhiều thực phẩm giàu chất béo, thức ăn cay nóng hoặc đồ uống có ga có thể gây ra trào ngược dạ dày.

2. Các bệnh lý dạ dày: Các bệnh lý như viêm loét dạ dày, viêm dạ dày do vi khuẩn HPylori hoặc polyps dạ dày cũng có thể làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày.

3. Stress: Stress và căng thẳng cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc phải trào ngược dạ dày.

4. Tăng cân: Việc tăng cân có thể tạo áp lực lên dạ dày và làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày.

5. Mang thai: Thai kỳ cũng có thể gây ra trào ngược dạ dày do áp lực từ tử cung lớn tăng lên và làm giảm khả năng dạ dày hoạt động.

Nếu bạn thấy có dấu hiệu của trào ngược dạ dày, hãy tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ để được kiểm tra và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

Phương Pháp Chẩn Đoán & Điều Trị

Phương pháp chuẩn đoán và xét nghiệm

Để chuẩn đoán và điều trị trào ngược dạ dày, bác sĩ thường sẽ thực hiện các phương pháp lâm sàng như sau:

1. Hỏi bệnh sử: Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng mà bạn đang gặp phải, cũng như lịch sử bệnh lý của bạn để có cái nhìn tổng quan về tình trạng sức khỏe của bạn.

2. Kiểm tra cận lâm sàng: Bác sĩ có thể yêu cầu bạn thực hiện các xét nghiệm như siêu âm bụng, nội soi dạ dày, hoặc xét nghiệm máu để xác định bất kỳ vấn đề nào trong dạ dày và ống dẫn thức ăn.

3. Kiểm tra nội tiết: Bác sĩ có thể yêu cầu kiểm tra hàm lượng axit trong dạ dày của bạn để xác định mức độ trào ngược axit.

4. Chụp ảnh: Trong một số trường hợp, bác sĩ cũng có thể yêu cầu chụp X-quang hoặc MRI để xem xét rõ hơn về cấu trúc của dạ dày.

5. Thí nghiệm hồi phục: Bác sĩ có thể yêu cầu thí nghiệm hồi phục, trong đó bạn sẽ uống một dung dịch chứa axit để xem liệu dạ dày của bạn có phản ứng như thế nào.

Dựa vào kết quả của các kiểm tra trên, bác sĩ sẽ đưa ra chuẩn đoán chính xác và lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp như uống thuốc, thay đổi lối sống, hoặc phẫu thuật nếu cần thiết. Để điều trị hiệu quả, bạn nên tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ và thực hiện định kỳ kiểm tra theo chỉ định.

Điều trị

Để điều trị trào ngược dạ dày, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau đây:

1. Thay đổi lối sống: Tránh thức ăn cay nồng, chất béo, rượu bia, cafein và hút thuốc lá. Hạn chế ăn đêm và giữ cân nặng ổn định.

2. Ăn uống lành mạnh: Chia nhỏ bữa ăn và ăn ít mỗi lần nhưng thường xuyên. Hạn chế ăn đồ ngọt, giàu đường và đồ uống có ga.

3. Điều trị thuốc: Sử dụng thuốc giảm axit dạ dày như thuốc kháng axit hoặc thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày.

4. Thay đổi tư thế khi ngủ: Nâng đầu giường lên 15-20cm hoặc sử dụng gối nâng đầu khi ngủ để giảm cơ hội trào ngược của axit dạ dày vào thực quản.

5. Thuốc kháng histamin: Một số trường hợp cần sử dụng thuốc kháng histamin hoặc các thuốc khác để kiểm soát chất axit trong dạ dày.

6. Phẫu thuật: Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể cần đến phẫu thuật để sửa chữa vấn đề về van thực quản.

Ngoài ra, điều quan trọng là bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn và điều trị phù hợp.

Chế Độ Sinh Hoạt & Phòng Ngừa

Chế độ sinh hoạt dành cho người bệnh

Để giảm triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày và cải thiện tình trạng sức khỏe, người bệnh cần tuân thủ một số chế độ sinh hoạt hạn chế sau:

1. Ăn nhỏ và thường xuyên: Hạn chế việc ăn nhiều phần lớn trong một lần và tăng tần suất ăn để giảm áp lực lên niêm mạc dạ dày.

2. Tránh thức ăn kích thích: Đồ ăn có nhiều dầu mỡ, gia vị cay nồng, đồ uống có ga, đồ chua cay nồng, thức ăn nhanh và thức ăn nóng cần được hạn chế hoặc tránh.

3. Tránh thức ăn gây kích ứng dạ dày: Một số người bệnh trào ngược dạ dày có thể phản ứng với một số loại thức ăn nhất định như đậu nành, sô cô la, cà phê, trái cây chua, rau cải nhiều sắt.

4. Thay đổi thói quen ăn uống: Hạn chế ăn qua nhanh, không nói khi ăn, không nằm ngay sau khi ăn, tránh uống nước trong khi ăn hoặc ngay sau khi ăn.

5. Kiểm soát cân nặng: Tăng cân cũng có thể tăng áp lực lên niêm mạc dạ dày và làm tăng nguy cơ trào ngược.

6. Tăng cường vận động: Tập thể dục thường xuyên giúp cải thiện sự tuần hoàn, giảm cân nặng và giảm căng thẳng, từ đó giảm nguy cơ trào ngược.

Ngoài ra, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn cụ thể và điều trị phù hợp.

Phòng ngừa

Trào ngược dạ dày là tình trạng dạ dày trào ngược axit và thức ăn lên thực quản, gây ra cảm giác đắng trong miệng và đau nứt ở phần thân dưới của thực quản. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa trào ngược dạ dày mà bạn có thể thực hiện:

1. Ăn nhẹ, thức ăn dễ tiêu hóa và tránh ăn quá no vào buổi tối.
2. Tránh ăn đồ cay nồng, đồ đường, đồ chua, caffeine và đồ có nhiều chất béo.
3. Hạn chế việc uống bia, rượu và các đồ có cồn.
4. Để cho thức ăn tiêu hóa hết trước khi nằm xuống ngủ ít nhất 2-3 giờ.
5. Nâng gối đầu lên khi ngủ để tránh axit dạ dày trào ngược.
6. Tập thể dục đều đặn để giảm căng thẳng và duy trì cân nặng lý tưởng.
7. Tránh hút thuốc lá và giảm sử dụng các thuốc gây tăng acid dạ dày.
8. Ăn nhỏ, nhanh, và nhiều bữa trong ngày thay vì ăn nhiều một lần.

Nếu các triệu chứng trào ngược dạ dày của bạn không giảm hoặc tái phát, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.