Cường giáp, hay còn gọi là hyperthyroidism, là tình trạng tuyến giáp sản xuất quá mức hormone thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3). Tình trạng này có thể dẫn đến nhiều triệu chứng khó chịu và ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe tổng thể. Một câu hỏi thường gặp là liệu bệnh cường giáp có lây không và làm thế nào để điều trị hiệu quả tình trạng này. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp thắc mắc này và cung cấp thông tin chi tiết về hướng dẫn điều trị bệnh cường giáp.
Bệnh Cường Giáp Có Lây Không?
Bản Chất Của Bệnh Cường Giáp
Cường giáp là một rối loạn nội tiết, xuất phát từ sự hoạt động quá mức của tuyến giáp. Nguyên nhân chính của cường giáp bao gồm:
- Bệnh Graves: Một rối loạn tự miễn dịch trong đó hệ thống miễn dịch tấn công tuyến giáp, kích thích sản xuất quá mức hormone.
- Nốt Tuyến Giáp Độc Lập (Toxic Adenoma): Những nốt tuyến giáp hoạt động độc lập và sản xuất hormone không kiểm soát.
- Bướu Giáp Độc Đa Nhân (Toxic Multinodular Goiter): Nhiều nốt trong tuyến giáp sản xuất quá mức hormone.
- Viêm Tuyến Giáp (Thyroiditis): Viêm tuyến giáp gây giải phóng hormone dự trữ vào máu.
- Dùng Quá Liều Hormone Tuyến Giáp: Sử dụng quá liều thuốc hormone tuyến giáp trong điều trị suy giáp hoặc để giảm cân.
Cường Giáp Không Phải Là Bệnh Truyền Nhiễm
Bệnh cường giáp không phải là bệnh truyền nhiễm và không thể lây lan từ người này sang người khác. Đây là một rối loạn nội tiết do các yếu tố nội tại của cơ thể, chẳng hạn như di truyền, rối loạn tự miễn dịch hoặc sự bất thường trong chức năng tuyến giáp.
Hướng Dẫn Điều Trị Bệnh Cường Giáp
Điều Trị Bằng Thuốc Kháng Giáp
Methimazole (Tapazole)
- Cơ Chế Hoạt Động: Methimazole ngăn chặn quá trình sản xuất hormone tuyến giáp bằng cách ức chế enzyme peroxidase, enzyme cần thiết cho quá trình iod hóa và tổng hợp hormone.
- Liều Dùng: Thường bắt đầu với liều từ 15-30 mg mỗi ngày, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của cường giáp. Sau đó, liều lượng có thể được điều chỉnh dựa trên kết quả xét nghiệm hormone tuyến giáp.
- Tác Dụng Phụ: Các tác dụng phụ có thể bao gồm phát ban, đau khớp, suy giảm bạch cầu và độc tính gan.
Propylthiouracil (PTU)
- Cơ Chế Hoạt Động: PTU ức chế cả quá trình sản xuất hormone tuyến giáp và chuyển đổi T4 thành T3 trong cơ thể.
- Liều Dùng: Bắt đầu với liều từ 100-300 mg mỗi ngày, chia thành 2-3 lần uống. Liều lượng sau đó được điều chỉnh dựa trên mức độ hormone tuyến giáp.
- Tác Dụng Phụ: PTU có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng hơn methimazole, bao gồm độc tính gan và giảm bạch cầu hạt.
Điều Trị Bằng Iốt Phóng Xạ
Cơ Chế Hoạt Động
Iốt phóng xạ (Radioactive iodine) được hấp thụ bởi tuyến giáp và phá hủy các tế bào tuyến giáp sản xuất hormone. Phương pháp này giúp giảm sản xuất hormone tuyến giáp một cách hiệu quả.
Quy Trình Điều Trị
- Chuẩn Bị: Bệnh nhân có thể cần ngừng sử dụng thuốc kháng giáp trước khi điều trị bằng iốt phóng xạ.
- Tiêm Iốt Phóng Xạ: Iốt phóng xạ được uống dưới dạng viên hoặc dung dịch. Sau khi uống, iốt sẽ tập trung vào tuyến giáp và bắt đầu phá hủy các tế bào tuyến giáp.
- Theo Dõi Sau Điều Trị: Bệnh nhân cần được theo dõi định kỳ sau khi điều trị để đánh giá hiệu quả và phát hiện suy giáp, tình trạng thường gặp sau điều trị bằng iốt phóng xạ.
Phẫu Thuật
Chỉ Định Phẫu Thuật
Phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp (thyroidectomy) được chỉ định trong các trường hợp sau:
- Cường Giáp Nặng: Không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác.
- Nghi Ngờ Hoặc Xác Định Có Khối U Tuyến Giáp: Các trường hợp này yêu cầu can thiệp phẫu thuật để loại bỏ khối u.
- Bệnh Nhân Không Thể Sử Dụng Thuốc Kháng Giáp Hoặc Iốt Phóng Xạ: Dị ứng hoặc tác dụng phụ nghiêm trọng từ các phương pháp điều trị khác.
Quy Trình Phẫu Thuật
- Chuẩn Bị Trước Phẫu Thuật: Bệnh nhân cần thực hiện các xét nghiệm và kiểm tra để đảm bảo tình trạng sức khỏe đủ điều kiện cho phẫu thuật.
- Thực Hiện Phẫu Thuật: Phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp được thực hiện dưới gây mê toàn thân.
- Theo Dõi Sau Phẫu Thuật: Bệnh nhân cần theo dõi các biến chứng như chảy máu, nhiễm trùng và suy giáp.
Các Phương Pháp Hỗ Trợ Điều Trị
Thuốc Ức Chế Beta
Thuốc ức chế beta (beta-blockers) như propranolol hoặc atenolol được sử dụng để kiểm soát các triệu chứng như tim đập nhanh, run tay và lo âu. Thuốc này không điều trị nguyên nhân cường giáp nhưng giúp cải thiện triệu chứng nhanh chóng.
Sản phẩm hỗ trợ điều trị bệnh
Theo Dõi Định Kỳ
Bệnh nhân cần được theo dõi định kỳ để đánh giá hiệu quả điều trị và điều chỉnh liều lượng thuốc khi cần. Các xét nghiệm máu để kiểm tra nồng độ TSH, T4 và T3 là cần thiết để đảm bảo điều trị hiệu quả.
Lối Sống Lành Mạnh
- Chế Độ Ăn Uống Cân Bằng: Đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng, tránh các thực phẩm chứa iốt cao nếu không được bác sĩ khuyến nghị.
- Tập Thể Dục Đều Đặn: Tập thể dục giúp duy trì cân nặng và cải thiện sức khỏe tổng thể.
- Quản Lý Căng Thẳng: Sử dụng các kỹ thuật thư giãn như yoga, thiền và các bài tập thở sâu để giảm căng thẳng.
Kết Luận
Cường giáp là một rối loạn nội tiết không lây nhiễm và không thể truyền từ người này sang người khác. Việc chẩn đoán và điều trị cường giáp đòi hỏi sự kết hợp của nhiều phương pháp, bao gồm thuốc kháng giáp, iốt phóng xạ, phẫu thuật và các biện pháp hỗ trợ khác. Việc tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ và thực hiện các biện pháp quản lý sức khỏe sẽ giúp bạn kiểm soát tốt tình trạng cường giáp và duy trì chất lượng cuộc sống. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào của cường giáp, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Lê Thiên Minh đam mê nghiên cứu và cập nhật những xu hướng mới nhất trong ngành dược phẩm và chăm sóc sức khỏe. Các bài viết của ông trên Nhà Thuốc 247 luôn được đầu tư kỹ lưỡng, cung cấp những thông tin chi tiết và chính xác về cách sử dụng thuốc, các tác dụng phụ tiềm ẩn, và các biện pháp phòng ngừa. Với tâm huyết và trách nhiệm, Lê Thiên Minh mong muốn mang lại những giá trị tốt nhất cho cộng đồng, giúp mọi người có được sự hiểu biết đúng đắn về sức khỏe và chăm sóc bản thân một cách hiệu quả. Sự nhiệt tình và chuyên nghiệp của ông đã làm nên sự thành công và uy tín của Nhà Thuốc 247 trong lòng khách hàng và đối tác.
Thông tin liên hệ:
- Website: https://nhathuoc247.com
- Email: ceolethienminh@gmail.com
- Địa chỉ: 39 Nguyễn Ngọc Nhựt, Tân Quý, Tân Phú, Hồ Chí Minh, Việt Nam