Giải đáp: Lượng đường trong máu cao có phải tiểu đường?

Lượng đường trong máu cao, hay còn gọi là tăng đường huyết, là một dấu hiệu quan trọng cần được theo dõi vì nó có thể liên quan đến bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, không phải lúc nào mức đường huyết cao cũng đồng nghĩa với việc mắc tiểu đường. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ hơn về mối liên hệ giữa lượng đường trong máu và bệnh tiểu đường, các nguyên nhân khác gây tăng đường huyết, và các biện pháp kiểm soát đường huyết.

Lượng đường trong máu và tiểu đường

Đường huyết bình thường

Lượng đường trong máu được đo bằng milligrams per deciliter (mg/dL) và có giá trị bình thường như sau:

• Trước bữa ăn: 70-100 mg/dL
• Sau bữa ăn 1-2 giờ: dưới 140 mg/dL

Chẩn đoán tiểu đường

Tiểu đường được chẩn đoán khi mức đường huyết cao vượt quá ngưỡng bình thường trong nhiều lần đo khác nhau. Các tiêu chí chẩn đoán tiểu đường bao gồm:

• Đường huyết lúc đói ≥ 126 mg/dL
• Đường huyết sau 2 giờ trong nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống ≥ 200 mg/dL
• HbA1c (chỉ số đường huyết trung bình 2-3 tháng) ≥ 6.5%

Tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2

Có hai loại tiểu đường chính:

• Tiểu đường tuýp 1: Cơ thể không sản xuất insulin, thường xuất hiện ở trẻ em và thanh thiếu niên.
• Tiểu đường tuýp 2: Cơ thể không sử dụng insulin hiệu quả, thường gặp ở người lớn và liên quan đến béo phì, lối sống tĩnh tại.

Nguyên nhân khác gây tăng đường huyết

Căng thẳng và bệnh tật

Stress và bệnh tật có thể làm tăng mức đường huyết tạm thời do cơ thể tiết ra các hormone như cortisol và adrenaline, làm tăng sản xuất glucose từ gan.

Thuốc

Một số loại thuốc có thể gây tăng đường huyết, bao gồm:

• Corticosteroids
• Thuốc chống loạn thần
• Một số loại thuốc lợi tiểu

Hội chứng Cushing

Hội chứng Cushing là một rối loạn nội tiết làm cơ thể sản xuất quá nhiều cortisol, gây tăng đường huyết.

Bệnh lý tuyến tụy

Các bệnh lý như viêm tụy hoặc ung thư tụy có thể ảnh hưởng đến chức năng sản xuất insulin, dẫn đến tăng đường huyết.

Mang thai

Một số phụ nữ có thể phát triển tiểu đường thai kỳ trong thai kỳ, làm tăng đường huyết tạm thời.

Các triệu chứng của tăng đường huyết

Triệu chứng cấp tính

Các triệu chứng cấp tính của tăng đường huyết có thể bao gồm:

• Khát nước nhiều
• Đi tiểu nhiều
• Mệt mỏi
• Nhìn mờ

Triệu chứng mãn tính

Nếu tăng đường huyết kéo dài mà không được kiểm soát, có thể dẫn đến các triệu chứng mãn tính như:

• Giảm cân không rõ nguyên nhân
• Nhiễm trùng tái phát
• Vết thương lâu lành

Cách kiểm soát đường huyết

Chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống lành mạnh, giàu chất xơ và ít đường là một biện pháp quan trọng để kiểm soát đường huyết. Bạn nên:

• Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi
• Hạn chế đường tinh luyện và thực phẩm chế biến sẵn
• Chia nhỏ bữa ăn thành nhiều lần trong ngày

Tập thể dục

Tập thể dục giúp cải thiện độ nhạy insulin và kiểm soát cân nặng. Nên duy trì ít nhất 150 phút hoạt động thể chất vừa phải mỗi tuần, chẳng hạn như đi bộ, bơi lội hoặc yoga.

Thuốc

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để kiểm soát đường huyết, bao gồm:

• Metformin
• Sulfonylureas
• Insulin (đối với tiểu đường tuýp 1 và một số trường hợp tuýp 2)

Kiểm tra đường huyết thường xuyên

Kiểm tra đường huyết định kỳ giúp theo dõi hiệu quả của các biện pháp kiểm soát và điều chỉnh kịp thời. Bạn có thể sử dụng máy đo đường huyết tại nhà hoặc xét nghiệm tại phòng khám.

Quản lý stress

Stress có thể ảnh hưởng đến mức đường huyết, do đó, quản lý stress qua các phương pháp như thiền, yoga và các hoạt động giải trí lành mạnh là cần thiết.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn gặp các triệu chứng tăng đường huyết kéo dài hoặc nghi ngờ mình mắc tiểu đường, hãy gặp bác sĩ để được tư vấn và chẩn đoán. Các dấu hiệu cảnh báo cần gặp bác sĩ bao gồm:

• Khát nước và đi tiểu nhiều kéo dài
• Giảm cân không rõ nguyên nhân
• Nhìn mờ và mệt mỏi kéo dài
• Vết thương lâu lành hoặc nhiễm trùng tái phát

Các sản phẩm hỗ trợ điều trị tiểu đường

Kết luận

Lượng đường trong máu cao có thể là một dấu hiệu của tiểu đường, nhưng cũng có thể do nhiều nguyên nhân khác như căng thẳng, thuốc, hoặc bệnh lý khác. Việc nhận biết và kiểm soát sớm tăng đường huyết là quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Hãy chú ý đến các triệu chứng của tăng đường huyết, duy trì một lối sống lành mạnh và kiểm tra sức khỏe định kỳ để bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình. Nếu có bất kỳ nghi ngờ nào về mức đường huyết của mình, đừng ngần ngại gặp bác sĩ để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.