Sụt cân do điều trị ung thư – Nguyên nhân và cách xử trí

Điều trị ung thư là một quá trình dài và phức tạp, thường gây ra nhiều tác dụng phụ không mong muốn cho bệnh nhân, trong đó sụt cân là một vấn đề rất phổ biến và nghiêm trọng. Sụt cân do điều trị ung thư không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân mà còn có thể làm giảm hiệu quả điều trị và tăng nguy cơ biến chứng. Bài viết này sẽ trình bày về nguyên nhân gây sụt cân do điều trị ung thư và cách xử trí hiệu quả để giúp bệnh nhân duy trì cân nặng và sức khỏe tốt nhất.

Nguyên nhân gây sụt cân do điều trị ung thư

Tác dụng phụ của hóa trị và xạ trị

Hóa trị và xạ trị là hai phương pháp điều trị ung thư phổ biến, nhưng chúng thường gây ra nhiều tác dụng phụ ảnh hưởng đến cân nặng của bệnh nhân:

• Buồn nôn và nôn mửa: Hóa trị và xạ trị có thể gây ra buồn nôn và nôn mửa, làm giảm sự thèm ăn và hấp thụ chất dinh dưỡng.
• Tiêu chảy và táo bón: Các phương pháp điều trị này có thể gây ra rối loạn tiêu hóa, dẫn đến tiêu chảy hoặc táo bón, ảnh hưởng đến việc hấp thụ chất dinh dưỡng.
• Viêm miệng và loét miệng: Viêm miệng và loét miệng do hóa trị và xạ trị có thể làm cho việc ăn uống trở nên đau đớn và khó khăn, khiến bệnh nhân giảm lượng thức ăn tiêu thụ

Sự suy giảm chức năng của cơ thể

Ung thư và các phương pháp điều trị có thể làm suy giảm chức năng của nhiều cơ quan trong cơ thể, dẫn đến sụt cân:

• Suy giảm chức năng gan và thận: Sự suy giảm chức năng gan và thận do ung thư hoặc điều trị có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa và loại bỏ chất độc, dẫn đến giảm hấp thụ dinh dưỡng.
• Suy giảm chức năng tuyến tụy: Tuyến tụy sản xuất các enzyme tiêu hóa cần thiết cho quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng. Sự suy giảm chức năng tuyến tụy có thể dẫn đến kém hấp thụ và sụt cân.

Thay đổi vị giác và khứu giác

Điều trị ung thư có thể gây ra thay đổi vị giác và khứu giác, làm thay đổi cảm nhận về mùi vị của thức ăn:

• Mất vị giác: Một số bệnh nhân có thể mất hoàn toàn cảm giác vị giác, khiến thức ăn trở nên nhạt nhẽo và kém hấp dẫn.
• Vị kim loại: Nhiều bệnh nhân báo cáo rằng họ cảm thấy vị kim loại trong miệng, làm thay đổi hương vị của thực phẩm và giảm sự thèm ăn.

Cách xử trí sụt cân do điều trị ung thư

1. Thực hiện chế độ ăn uống cân đối và giàu dinh dưỡng

Chế độ ăn uống cân đối và giàu dinh dưỡng là một trong những cách hiệu quả nhất để xử trí sụt cân do điều trị ung thư:

• Bổ sung protein: Protein là chất dinh dưỡng quan trọng giúp xây dựng và phục hồi cơ bắp. Bệnh nhân ung thư nên bổ sung đủ lượng protein từ các nguồn như thịt, cá, trứng, đậu, và sản phẩm từ sữa.
• Tăng cường calo: Để duy trì cân nặng, bệnh nhân cần tiêu thụ đủ lượng calo. Các nguồn calo tốt bao gồm các loại hạt, bơ, dầu ô liu, và các sản phẩm từ sữa nguyên chất.
• Chia nhỏ bữa ăn: Thay vì ăn ba bữa lớn mỗi ngày, bệnh nhân có thể chia nhỏ thành nhiều bữa ăn nhỏ hơn để dễ dàng tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng.

2. Sử dụng các loại thực phẩm bổ sung

Các loại thực phẩm bổ sung có thể giúp bệnh nhân ung thư duy trì cân nặng và cung cấp đầy đủ dinh dưỡng:

• Thực phẩm bổ sung protein: Các sản phẩm như whey protein, casein protein, và các loại protein từ thực vật có thể được bổ sung vào chế độ ăn uống hàng ngày.
• Thực phẩm bổ sung calo: Các sản phẩm bổ sung calo như các loại dầu, bơ, và bột bổ sung calo có thể được sử dụng để tăng lượng calo tiêu thụ hàng ngày.

3. Hỗ trợ tâm lý và điều trị các triệu chứng liên quan

Hỗ trợ tâm lý và điều trị các triệu chứng liên quan cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xử trí sụt cân do điều trị ung thư:

• Tư vấn tâm lý: Tư vấn tâm lý giúp bệnh nhân giảm bớt căng thẳng và lo lắng, cải thiện tình trạng tâm lý và tăng cường sự thèm ăn.
• Điều trị các triệu chứng liên quan: Điều trị các triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, viêm miệng, và rối loạn tiêu hóa giúp bệnh nhân cải thiện khả năng ăn uống và hấp thụ dinh dưỡng.

Sản phẩm thực phẩm chức năng chính hãng

Kết luận

Sụt cân do điều trị ung thư là một vấn đề nghiêm trọng cần được quan tâm và xử trí kịp thời. Hiểu rõ nguyên nhân gây sụt cân và áp dụng các biện pháp xử trí hiệu quả là điều cần thiết để giúp bệnh nhân duy trì cân nặng và sức khỏe tốt nhất. Chế độ ăn uống cân đối, sử dụng thực phẩm bổ sung, và hỗ trợ tâm lý là những yếu tố quan trọng giúp bệnh nhân vượt qua giai đoạn điều trị ung thư một cách dễ dàng hơn. Đồng thời, việc hợp tác chặt chẽ giữa bệnh nhân, gia đình và đội ngũ y tế cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hiệu quả điều trị và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.