Thói quen nhai một bên có tác hại gì? Cách điều trị

Thói quen nhai một bên là một hiện tượng khá phổ biến mà nhiều người gặp phải, đôi khi là do sự lựa chọn vô thức hoặc do sự bất tiện nào đó ở một bên hàm. Tuy nhiên, ít ai nhận thức được rằng thói quen này có thể gây ra những tác hại nghiêm trọng cho sức khỏe răng miệng cũng như toàn cơ thể. Việc nhai đều hai bên không chỉ giúp bảo vệ răng mà còn duy trì sự cân đối và khỏe mạnh của hệ thống tiêu hóa, cơ hàm và khuôn mặt. Bài viết này sẽ phân tích các tác hại của thói quen nhai một bên, nguyên nhân hình thành và phương pháp khắc phục.

Thói quen nhai một bên có tác hại gì?

Lệch cơ hàm, lệch mặt

Một trong những tác hại rõ ràng nhất của thói quen nhai một bên là gây ra sự mất cân đối của cơ hàm và khuôn mặt. Khi chỉ sử dụng một bên hàm để nhai, cơ bắp ở bên đó sẽ phát triển mạnh hơn và trở nên lớn hơn so với bên không được sử dụng. Điều này có thể dẫn đến lệch cơ hàm, làm cho khuôn mặt trở nên mất cân đối và không hài hòa.

Biểu hiện của lệch cơ hàm, lệch mặt:

• Mặt bị lệch: Một bên mặt có thể trở nên lớn hơn và cơ bắp phát triển mạnh hơn, gây ra sự mất cân đối về hình dáng khuôn mặt.
• Cảm giác mỏi và đau cơ: Cơ hàm bên thường xuyên nhai sẽ mỏi và đau nhiều hơn do phải làm việc quá mức.
• Vấn đề về khớp cắn: Sự mất cân đối của cơ hàm có thể dẫn đến các vấn đề về khớp cắn, làm cho việc nhai thức ăn trở nên khó khăn và không hiệu quả.

Mài mòn răng gấp đôi

Thói quen nhai một bên còn gây ra mài mòn răng nhanh hơn ở bên hàm được sử dụng thường xuyên. Răng ở bên này sẽ phải chịu lực nhai lớn hơn, dẫn đến mài mòn men răng nhanh chóng và tăng nguy cơ sâu răng, viêm nướu và các vấn đề khác về răng miệng.

Biểu hiện của mài mòn răng gấp đôi:

• Mòn men răng: Răng bị mòn nhanh chóng, làm lộ ngà răng và gây ra cảm giác nhạy cảm khi ăn uống đồ nóng, lạnh.
• Sâu răng: Việc mòn men răng làm tăng nguy cơ sâu răng do vi khuẩn dễ dàng tấn công lớp ngà răng.
• Đau răng: Cảm giác đau nhức khi nhai thức ăn do răng bị mòn và lộ ngà răng.

Hệ thống tiêu hóa suy yếu

Hệ thống tiêu hóa cũng bị ảnh hưởng do thói quen nhai một bên. Khi thức ăn không được nhai kỹ, dạ dày và ruột phải làm việc nhiều hơn để tiêu hóa thức ăn, dẫn đến tăng áp lực và giảm hiệu quả của quá trình tiêu hóa.

Biểu hiện của hệ thống tiêu hóa suy yếu:

• Khó tiêu, đầy bụng: Thức ăn không được nhai kỹ làm cho quá trình tiêu hóa diễn ra chậm và không hiệu quả, gây cảm giác đầy bụng, khó tiêu.
• Rối loạn tiêu hóa: Hệ tiêu hóa phải làm việc quá mức có thể dẫn đến các vấn đề như tiêu chảy, táo bón hoặc viêm dạ dày.

Tổn thương khớp thái dương hàm

Khớp thái dương hàm là khớp nối giữa hàm dưới và sọ, đóng vai trò quan trọng trong việc nhai và nói. Khi nhai một bên quá nhiều, khớp này phải chịu áp lực lớn và không đều, dẫn đến tổn thương và viêm khớp.

Biểu hiện của tổn thương khớp thái dương hàm:

• Đau khớp: Đau nhức ở vùng khớp thái dương hàm, đặc biệt là khi mở miệng hoặc nhai thức ăn.
• Tiếng kêu khi nhai: Nghe thấy tiếng kêu hoặc lạo xạo khi nhai thức ăn.
• Khó khăn khi mở miệng: Gặp khó khăn khi mở miệng rộng hoặc nhai thức ăn.

Nguyên nhân hình thành thói quen nhai một bên

1. Răng đau hoặc tổn thương: Khi một bên hàm bị đau hoặc tổn thương, người ta thường có xu hướng sử dụng bên còn lại để nhai để tránh đau.
2. Răng khôn mọc lệch: Răng khôn mọc lệch hoặc không đúng vị trí có thể gây đau và khó chịu, dẫn đến việc nhai chủ yếu bằng bên hàm còn lại.
3. Viêm nướu hoặc sâu răng: Các vấn đề về nướu hoặc sâu răng ở một bên hàm có thể khiến việc nhai trở nên đau đớn, khiến người bệnh chuyển sang nhai bên không đau.
4. Thói quen từ nhỏ: Một số người có thể phát triển thói quen nhai một bên từ nhỏ do thói quen ăn uống hoặc do sự hướng dẫn không đúng cách.
5. Mất răng: Việc mất răng ở một bên hàm có thể làm giảm khả năng nhai ở bên đó, khiến người bệnh phải sử dụng bên còn lại nhiều hơn.

Phương pháp khắc phục hàm lệch do nhai một bên

1. Chỉnh nha: Nếu nguyên nhân gây lệch hàm là do răng mọc lệch hoặc mất răng, bác sĩ nha khoa có thể đề xuất các biện pháp chỉnh nha như niềng răng hoặc cấy ghép răng để khôi phục khả năng nhai đều hai bên.
2. Điều trị các vấn đề về răng miệng: Sâu răng, viêm nướu và các vấn đề khác về răng miệng cần được điều trị kịp thời để giảm đau và khôi phục chức năng nhai đều hai bên.
3. Tập luyện cơ hàm: Các bài tập cơ hàm có thể giúp cân bằng sức mạnh của cơ bắp hàm và giảm lệch hàm. Bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu có thể hướng dẫn các bài tập phù hợp.
4. Thay đổi thói quen nhai: Cố gắng nhai đều hai bên bằng cách bắt đầu nhai thức ăn ở bên không thường sử dụng. Điều này có thể giúp tạo ra sự cân bằng trong cơ hàm và ngăn ngừa các vấn đề liên quan.
5. Sử dụng thiết bị hỗ trợ: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể khuyên dùng các thiết bị hỗ trợ như miếng bảo vệ răng hoặc khung hỗ trợ hàm để giúp điều chỉnh khớp cắn và cải thiện tình trạng lệch hàm.

Kết luận

Thói quen nhai một bên có thể gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng cho sức khỏe răng miệng và toàn cơ thể, bao gồm lệch cơ hàm, mài mòn răng, suy yếu hệ thống tiêu hóa và tổn thương khớp thái dương hàm. Hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các phương pháp khắc phục kịp thời sẽ giúp bảo vệ sức khỏe răng miệng, duy trì sự cân đối của khuôn mặt và cải thiện chất lượng cuộc sống. Hãy luôn chú ý đến thói quen nhai của mình và tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ nha khoa khi cần thiết để có được sự chăm sóc tốt nhất cho răng miệng.