Triệu chứng bệnh quai bị giúp bạn dễ nhận biết

Quai bị là một bệnh truyền nhiễm do virus Mumps gây ra, thường gặp ở trẻ em và thanh thiếu niên, nhưng người lớn cũng có thể mắc phải. Bệnh này có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu và nếu không được nhận biết và điều trị kịp thời, có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng của quai bị rất quan trọng để có thể xử lý và điều trị đúng cách. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về các triệu chứng của bệnh quai bị để dễ dàng nhận biết và có biện pháp xử lý kịp thời.

Triệu chứng ban đầu của quai bị

Sốt và mệt mỏi

Một trong những triệu chứng đầu tiên của quai bị là sốt và cảm giác mệt mỏi toàn thân. Trẻ em và người lớn mắc quai bị thường có các dấu hiệu sau:

• Sốt cao: Sốt là triệu chứng phổ biến và thường xuất hiện đầu tiên. Nhiệt độ cơ thể có thể tăng lên đến 39-40°C.
• Mệt mỏi: Cảm giác mệt mỏi, thiếu năng lượng và đau nhức cơ bắp là dấu hiệu đầu tiên khi cơ thể bắt đầu phản ứng với virus.
• Đau đầu: Đau đầu nhẹ đến trung bình, có thể kéo dài trong suốt quá trình bệnh.

Đau họng và khó nuốt

Cảm giác đau họng và khó nuốt cũng là một triệu chứng ban đầu của quai bị, do viêm và sưng ở tuyến nước bọt.

• Đau họng: Đau họng do viêm và sưng ở tuyến mang tai. Đau họng có thể khiến việc ăn uống trở nên khó khăn.
• Khó nuốt: Khó nuốt là do sưng ở tuyến nước bọt, đặc biệt là tuyến mang tai, gây ra cảm giác khó chịu khi nuốt thức ăn hoặc nước.

Triệu chứng điển hình của quai bị

Sưng và đau tuyến mang tai

Triệu chứng điển hình và dễ nhận biết nhất của quai bị là sưng và đau tuyến mang tai. Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất giúp chẩn đoán bệnh quai bị.

• Sưng tuyến mang tai: Tuyến mang tai bị sưng to, có thể thấy rõ bên ngoài. Sưng thường xảy ra ở một bên trước, sau đó lan sang bên còn lại.
• Đau tuyến mang tai: Khu vực sưng sẽ đau khi chạm vào hoặc khi nhai thức ăn. Cơn đau có thể kéo dài và làm cho người bệnh cảm thấy rất khó chịu.

Sưng và đau tuyến nước bọt khác

Ngoài tuyến mang tai, quai bị còn có thể gây viêm và sưng các tuyến nước bọt khác như tuyến dưới hàm và tuyến dưới lưỡi.

• Sưng tuyến dưới hàm: Sưng tuyến dưới hàm cũng có thể xảy ra, gây đau và khó chịu khi chạm vào.
• Sưng tuyến dưới lưỡi: Trong một số trường hợp, tuyến dưới lưỡi cũng bị sưng và gây khó khăn trong việc nói chuyện và ăn uống.

Triệu chứng phụ của quai bị

Viêm tinh hoàn (ở nam giới)

Một biến chứng thường gặp ở nam giới sau tuổi dậy thì là viêm tinh hoàn, gây sưng đau và có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh sản.

• Sưng tinh hoàn: Tinh hoàn bị sưng to và đau, thường chỉ xảy ra ở một bên nhưng cũng có thể xảy ra ở cả hai bên.
• Đau tinh hoàn: Cảm giác đau ở tinh hoàn có thể kèm theo sốt cao và mệt mỏi. Viêm tinh hoàn cần được điều trị kịp thời để tránh biến chứng vô sinh.

Viêm buồng trứng (ở nữ giới)

Ở nữ giới, quai bị có thể gây viêm buồng trứng, mặc dù biến chứng này hiếm gặp và thường không dẫn đến vô sinh.

• Đau bụng dưới: Đau bụng dưới là triệu chứng chính của viêm buồng trứng do quai bị.
• Sốt và mệt mỏi: Kèm theo đau bụng dưới, người bệnh cũng có thể bị sốt và cảm giác mệt mỏi.

Viêm tụy

Viêm tụy là một biến chứng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng của quai bị.

• Đau bụng dữ dội: Đau bụng dữ dội, thường xuất hiện ở vùng thượng vị và lan ra sau lưng.
• Buồn nôn và nôn mửa: Người bệnh có thể buồn nôn và nôn mửa, đặc biệt sau khi ăn.
• Sốt: Sốt cao kèm theo đau bụng và buồn nôn.

Viêm não và viêm màng não

Viêm não và viêm màng não là các biến chứng rất nghiêm trọng của quai bị, có thể gây tổn thương não vĩnh viễn hoặc thậm chí tử vong.

• Sốt cao: Sốt cao, thường kèm theo đau đầu dữ dội.
• Đau đầu và cứng cổ: Đau đầu dữ dội và cứng cổ, khó cúi hoặc xoay đầu.
• Co giật: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, có thể xảy ra co giật.

Cách xử lý khi phát hiện triệu chứng quai bị

Nghỉ ngơi và chăm sóc tại nhà

Việc nghỉ ngơi và chăm sóc tại nhà đóng vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ hồi phục và giảm triệu chứng của quai bị.

• Nghỉ ngơi đầy đủ: Đảm bảo trẻ được nghỉ ngơi đầy đủ, tránh các hoạt động gắng sức để cơ thể có thể tập trung chống lại virus.
• Uống đủ nước: Khuyến khích trẻ uống nhiều nước để duy trì độ ẩm cho cơ thể và hỗ trợ quá trình hồi phục.
• Chườm lạnh: Sử dụng túi đá hoặc khăn lạnh để chườm lên vùng tuyến mang tai sưng để giảm đau và sưng.

Chế độ ăn uống hợp lý

Chế độ ăn uống hợp lý giúp cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, hỗ trợ quá trình hồi phục.

• Thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa: Cho trẻ ăn các loại thực phẩm mềm, lỏng như cháo, súp, sinh tố để giảm đau khi nuốt.
• Tránh thực phẩm cay, nóng: Tránh cho trẻ ăn các loại thực phẩm cay, nóng vì có thể gây kích thích và làm tình trạng viêm nhiễm nặng hơn.
• Bổ sung vitamin và khoáng chất: Ăn nhiều trái cây và rau xanh để cung cấp vitamin và khoáng chất cần thiết, giúp tăng cường hệ miễn dịch.

Sử dụng thuốc giảm đau và hạ sốt

Việc sử dụng thuốc giảm đau và hạ sốt giúp giảm triệu chứng sốt và đau, giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn.

• Acetaminophen (Paracetamol): Thuốc giảm đau và hạ sốt an toàn cho trẻ em, giúp giảm triệu chứng sốt và đau.
• Ibuprofen: Thuốc giảm đau và hạ sốt khác có thể sử dụng cho trẻ em, giúp giảm viêm và đau. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Theo dõi tình trạng sức khỏe

Việc theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ giúp phát hiện sớm các biến chứng và xử lý kịp thời.

• Theo dõi triệu chứng: Theo dõi các triệu chứng của trẻ như sốt, sưng đau tuyến mang tai, mệt mỏi và đau nhức cơ bắp.
• Khám bác sĩ: Nếu triệu chứng không giảm sau vài ngày hoặc có dấu hiệu nặng hơn, nên đưa trẻ đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Sản phẩm thuốc giảm đau, hạ sốt

Kết luận

Nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh quai bị rất quan trọng để có thể xử lý và điều trị kịp thời, ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Các triệu chứng ban đầu bao gồm sốt, mệt mỏi, đau họng và khó nuốt. Triệu chứng điển hình và dễ nhận biết nhất là sưng và đau tuyến mang tai. Ngoài ra, quai bị còn có thể gây ra các biến chứng như viêm tinh hoàn, viêm buồng trứng, viêm tụy và viêm não. Việc nghỉ ngơi, chăm sóc tại nhà, duy trì chế độ ăn uống hợp lý và sử dụng thuốc giảm đau, hạ sốt là các biện pháp quan trọng giúp trẻ hồi phục nhanh chóng.