Vắc xin viêm não Nhật Bản có mấy loại? Cần lưu ý những gì?

1. Các loại vắc xin viêm não Nhật Bản

1.1. Vắc xin viêm não Nhật Bản loại bất hoạt (Vắc xin inactivated)

• Tên thương mại: Vắc xin này thường được biết đến dưới các tên như JE-VAX hoặc Vero Cell. Đây là loại vắc xin bất hoạt, có nghĩa là nó chứa vi-rút viêm não Nhật Bản đã bị tiêu diệt, không còn khả năng gây bệnh nhưng vẫn kích thích hệ miễn dịch tạo phản ứng bảo vệ.
• Cơ chế hoạt động: Vắc xin bất hoạt hoạt động bằng cách kích thích cơ thể sản sinh kháng thể chống lại vi-rút viêm não Nhật Bản mà không gây bệnh. Đây là phương pháp đã được sử dụng rộng rãi và chứng minh hiệu quả trong việc phòng ngừa bệnh.
• Lịch tiêm: Vắc xin này thường được tiêm theo lịch 3 mũi: mũi đầu tiên và mũi thứ hai cách nhau khoảng 1-2 tuần, và mũi thứ ba tiêm sau mũi thứ hai khoảng 1 năm.

1.2. Vắc xin viêm não Nhật Bản loại sống giảm độc lực (Vắc xin live attenuated)

• Tên thương mại: Một số loại vắc xin sống giảm độc lực như JEEV 3MCG hoặc vắc xin sống giảm độc lực khác. Loại vắc xin này chứa vi-rút sống nhưng đã được giảm độc lực, nghĩa là nó không gây bệnh nhưng vẫn đủ mạnh để kích thích phản ứng miễn dịch.
• Cơ chế hoạt động: Vắc xin sống giảm độc lực kích thích hệ miễn dịch tạo ra kháng thể bằng cách sử dụng vi-rút sống đã được biến đổi. Loại vắc xin này thường tạo ra phản ứng miễn dịch mạnh hơn và kéo dài hơn so với vắc xin bất hoạt.
• Lịch tiêm: Thông thường, vắc xin này được tiêm theo lịch 2 mũi: mũi đầu tiên và mũi thứ hai cách nhau khoảng 1-2 tháng. Một số lịch tiêm có thể yêu cầu tiêm nhắc lại sau 2-3 năm để duy trì hiệu quả bảo vệ.

Sản phẩm hỗ trợ

1.3. Vắc xin viêm não Nhật Bản kết hợp (Combination vaccine)

• Tên thương mại: Một số vắc xin kết hợp chứa vắc xin viêm não Nhật Bản kết hợp với các vắc xin khác như vắc xin uốn ván, bạch hầu, ho gà (DTP) hoặc vắc xin sởi, quai bị, rubella (MMR).
• Cơ chế hoạt động: Vắc xin kết hợp hoạt động theo cách tương tự như vắc xin đơn lẻ nhưng giúp tiết kiệm thời gian và giảm số lần tiêm cho người được tiêm phòng.
• Lịch tiêm: Vắc xin kết hợp thường được tiêm theo lịch tiêm chủng trẻ em định kỳ, với các mũi tiêm được sắp xếp để đảm bảo hiệu quả bảo vệ tốt nhất.

2. Những điều cần lưu ý khi tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản

2.1. Lịch tiêm phòng

• Đúng lịch: Việc tuân thủ đúng lịch tiêm là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả của vắc xin. Đối với vắc xin bất hoạt, cần tiêm đủ 3 mũi theo lịch; đối với vắc xin sống giảm độc lực, cần tiêm đủ 2 mũi và thực hiện tiêm nhắc lại theo khuyến cáo.
• Tiêm nhắc lại: Một số loại vắc xin yêu cầu tiêm nhắc lại sau một khoảng thời gian để duy trì hiệu quả bảo vệ. Hãy chú ý đến các lịch tiêm nhắc lại và thực hiện theo đúng hướng dẫn của cơ sở y tế.

2.2. Tác dụng phụ và phản ứng sau tiêm

• Tác dụng phụ thường gặp: Sau khi tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản, người được tiêm có thể gặp phải một số tác dụng phụ nhẹ như sốt nhẹ, đau tại chỗ tiêm, hoặc mệt mỏi. Đây là phản ứng bình thường và thường sẽ hết sau vài ngày.
• Tác dụng phụ nghiêm trọng: Mặc dù rất hiếm, nhưng có thể có phản ứng nghiêm trọng như phản ứng dị ứng nặng. Nếu xuất hiện các triệu chứng như sưng, nổi mẩn đỏ, khó thở, cần liên hệ ngay với cơ sở y tế để được xử lý kịp thời.

2.3. Cân nhắc đối tượng tiêm phòng

• Trẻ em và người lớn: Vắc xin viêm não Nhật Bản thường được khuyến cáo tiêm cho trẻ em sống ở khu vực có nguy cơ cao và người lớn có nguy cơ cao. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ để xác định đối tượng cần tiêm và thời điểm tiêm phù hợp.
• Người có bệnh lý nền: Những người có bệnh lý nền hoặc các vấn đề sức khỏe đặc biệt nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tiêm vắc xin để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

2.4. Tăng cường phòng chống muỗi

• Kết hợp các biện pháp: Ngoài việc tiêm phòng vắc xin, việc phòng chống muỗi bằng cách sử dụng thuốc chống muỗi, mặc quần áo bảo vệ và loại bỏ nơi sinh sản của muỗi là rất quan trọng trong việc giảm nguy cơ mắc bệnh.

Kết luận

Viêm não Nhật Bản là một bệnh nghiêm trọng có thể gây ra những hậu quả nặng nề. Vắc xin là phương pháp phòng ngừa hiệu quả nhất để bảo vệ khỏi bệnh này. Hiểu biết về các loại vắc xin viêm não Nhật Bản, lịch tiêm, các tác dụng phụ và các biện pháp phòng chống muỗi là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe cá nhân và cộng đồng. Việc tuân thủ đúng lịch tiêm, theo dõi các phản ứng sau tiêm và kết hợp các biện pháp phòng ngừa khác sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và bảo vệ sức khỏe lâu dài.