Vảy nến da đầu và nấm da đầu khác nhau như thế nào?

Vảy nến da đầu và nấm da đầu là hai bệnh lý da liễu phổ biến nhưng thường bị nhầm lẫn do có những triệu chứng tương tự nhau. Tuy nhiên, chúng có nguyên nhân, biểu hiện và phương pháp điều trị khác nhau. Hiểu rõ sự khác biệt giữa hai bệnh này sẽ giúp bạn điều trị hiệu quả và ngăn ngừa những biến chứng không mong muốn.

Vảy nến da đầu

Nguyên nhân

Vảy nến da đầu là một bệnh tự miễn dịch, tức là hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm vào các tế bào da, gây ra sự phát triển nhanh chóng và bất thường của các tế bào này. Nguyên nhân cụ thể của bệnh vẫn chưa được xác định rõ ràng, nhưng các yếu tố sau đây có thể góp phần:

• Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có người bị vảy nến, nguy cơ mắc bệnh sẽ cao hơn.
• Yếu tố môi trường: Stress, chấn thương da, nhiễm trùng và một số loại thuốc có thể kích hoạt hoặc làm nặng thêm bệnh.
• Rối loạn hệ thống miễn dịch: Hệ miễn dịch hoạt động quá mức, tấn công các tế bào da bình thường, gây viêm và tạo mảng vảy.

Triệu chứng

Vảy nến da đầu thường biểu hiện qua các triệu chứng sau:

• Xuất hiện các mảng đỏ và vảy trắng trên da đầu.
• Ngứa ngáy, có thể dẫn đến gãi và làm tổn thương da.
• Rụng tóc tạm thời do tổn thương da và gãi.
• Có thể lan rộng xuống cổ và tai.
• Vảy thường có màu bạc hoặc trắng, dễ bong tróc.

Điều trị

Điều trị vảy nến da đầu tập trung vào việc kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa tái phát:

• Thuốc bôi: Corticosteroid, calcipotriene (vitamin D), tazarotene (vitamin A).
• Thuốc uống và tiêm: Methotrexate, ciclosporin, các loại thuốc sinh học như adalimumab, ustekinumab và secukinumab.
• Liệu pháp ánh sáng: UVB, PUVA.

Nấm da đầu

Nguyên nhân

Nấm da đầu là do nhiễm trùng nấm, thường là loại nấm dermatophytes. Nhiễm trùng này có thể lây lan qua tiếp xúc trực tiếp hoặc qua các vật dụng cá nhân như lược, mũ, gối.

• Nấm dermatophytes: Gây nhiễm trùng ở lớp ngoài của da, tóc và móng.
• Lây nhiễm: Qua tiếp xúc trực tiếp với người bị nhiễm hoặc qua các vật dụng cá nhân.
• Vệ sinh kém: Tăng nguy cơ nhiễm trùng do môi trường ẩm ướt, bẩn thỉu.

Triệu chứng

Nấm da đầu thường biểu hiện qua các triệu chứng sau:

• Xuất hiện các mảng đỏ hoặc vảy trên da đầu.
• Ngứa ngáy, có thể dẫn đến gãi và làm tổn thương da.
• Rụng tóc thành từng mảng, để lại các vùng da trần.
• Da đầu có thể sưng, mụn mủ, có mùi hôi.
• Vảy thường có màu vàng hoặc xám, bám chặt vào da.

Điều trị

Điều trị nấm da đầu tập trung vào việc loại bỏ nhiễm trùng nấm và phục hồi da đầu:

• Thuốc chống nấm: Griseofulvin, terbinafine, itraconazole.
• Thuốc bôi: Dung dịch chống nấm như clotrimazole, miconazole.
• Vệ sinh cá nhân: Giữ da đầu sạch sẽ, không dùng chung đồ dùng cá nhân.

Sự khác nhau giữa vảy nến da đầu và nấm da đầu

Nguyên nhân

• Vảy nến da đầu: Bệnh tự miễn dịch, liên quan đến yếu tố di truyền và rối loạn hệ thống miễn dịch.
• Nấm da đầu: Nhiễm trùng do nấm dermatophytes, lây lan qua tiếp xúc trực tiếp hoặc qua các vật dụng cá nhân.

Triệu chứng

• Vảy nến da đầu: Mảng đỏ và vảy trắng bạc, ngứa ngáy, có thể lan xuống cổ và tai, rụng tóc tạm thời.
• Nấm da đầu: Mảng đỏ hoặc vảy vàng/xám, ngứa ngáy, rụng tóc thành từng mảng, da đầu có thể sưng, mụn mủ, có mùi hôi.

Điều trị

• Vảy nến da đầu: Thuốc bôi (corticosteroid, calcipotriene, tazarotene), thuốc uống và tiêm (methotrexate, ciclosporin, thuốc sinh học), liệu pháp ánh sáng (UVB, PUVA).
• Nấm da đầu: Thuốc chống nấm (griseofulvin, terbinafine, itraconazole), thuốc bôi (clotrimazole, miconazole), vệ sinh cá nhân.

Phòng ngừa và quản lý

Vảy nến da đầu

• Giữ da đầu sạch sẽ: Sử dụng dầu gội không gây kích ứng.
• Giảm stress: Thiền, yoga, các hoạt động thư giãn.
• Tránh tổn thương da: Bảo vệ da khỏi chấn thương, trầy xước.

Nấm da đầu

• Giữ vệ sinh cá nhân: Sử dụng riêng các vật dụng cá nhân, vệ sinh da đầu đúng cách.
• Tránh tiếp xúc với nguồn nhiễm: Tránh tiếp xúc trực tiếp với người bị nhiễm hoặc các vật dụng cá nhân của họ.
• Giữ da đầu khô ráo: Tránh môi trường ẩm ướt.

Các sản phẩm điều trị về da liễu

Kết luận

Vảy nến da đầu và nấm da đầu là hai bệnh lý da liễu phổ biến nhưng khác nhau về nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị. Hiểu rõ sự khác biệt giữa hai bệnh này sẽ giúp bạn có phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả hơn. Nếu bạn nghi ngờ mình bị vảy nến da đầu hoặc nấm da đầu, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa da liễu để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.