Viêm phế quản cấp tính ở trẻ em: Nguyên nhân, cách điều trị

Viêm phế quản cấp tính là một bệnh lý phổ biến ở trẻ em, gây ra tình trạng viêm nhiễm và sưng tấy niêm mạc phế quản. Bệnh thường xảy ra vào mùa đông hoặc khi thời tiết thay đổi, và có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ nếu không được điều trị kịp thời. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị viêm phế quản cấp tính ở trẻ em.

Nguyên nhân của viêm phế quản cấp tính ở trẻ em

Nhiễm virus

Nhiễm virus là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra viêm phế quản cấp tính ở trẻ em. Các loại virus thường gặp bao gồm:

• Virus hợp bào hô hấp (RSV): Đây là nguyên nhân hàng đầu gây viêm phế quản ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi.
• Virus cúm (Influenza virus): Thường gây ra các đợt viêm phế quản cấp tính trong mùa cúm.
• Rhinovirus và Coronavirus: Gây ra các triệu chứng cảm lạnh thông thường, có thể dẫn đến viêm phế quản.

Nhiễm vi khuẩn

Mặc dù hiếm hơn so với nhiễm virus, viêm phế quản cấp tính cũng có thể do vi khuẩn gây ra. Các vi khuẩn thường gặp bao gồm:

• Mycoplasma pneumoniae: Gây viêm phế quản không điển hình ở trẻ lớn và thanh thiếu niên.
• Chlamydia pneumoniae: Có thể gây viêm phế quản ở trẻ em và người lớn.
• Bordetella pertussis: Gây ra bệnh ho gà, có thể dẫn đến viêm phế quản.

Các yếu tố nguy cơ khác

• Hít phải khói thuốc lá: Trẻ em sống trong môi trường có khói thuốc lá dễ bị viêm phế quản hơn.
• Ô nhiễm không khí: Tiếp xúc với khói bụi, hóa chất và các chất ô nhiễm khác có thể gây kích ứng và viêm nhiễm đường hô hấp.
• Hệ miễn dịch yếu: Trẻ em có hệ miễn dịch kém, đặc biệt là trẻ sinh non hoặc có các bệnh lý mạn tính, dễ bị viêm phế quản.

Triệu chứng của viêm phế quản cấp tính ở trẻ em

Ho

• Ho khan hoặc ho có đờm: Ho là triệu chứng chính của viêm phế quản. Ban đầu, ho thường khan, sau đó có thể chuyển thành ho có đờm. Đờm có thể trong suốt, màu trắng, vàng hoặc xanh.

Khó thở

• Thở khò khè: Tiếng thở khò khè hoặc rít khi thở ra do đường thở bị hẹp và tắc nghẽn.
• Khó thở: Trẻ có thể gặp khó khăn khi thở, đặc biệt là khi hoạt động hoặc gắng sức.

Sốt và triệu chứng toàn thân

• Sốt: Trẻ thường có triệu chứng sốt nhẹ đến trung bình, kèm theo mệt mỏi, ớn lạnh và đau nhức cơ.
• Mệt mỏi: Trẻ cảm thấy mệt mỏi và kém hoạt động do tình trạng viêm nhiễm và khó thở.

Đau ngực

• Đau ngực khi ho hoặc thở sâu: Cơn đau ngực có thể xảy ra khi trẻ ho hoặc thở sâu, do viêm nhiễm và tổn thương niêm mạc phế quản.

Cách điều trị viêm phế quản cấp tính ở trẻ em

Chăm sóc tại nhà

• Nghỉ ngơi: Trẻ cần được nghỉ ngơi đầy đủ để cơ thể hồi phục.
• Uống đủ nước: Đảm bảo trẻ uống đủ nước để giữ ẩm cho đường hô hấp và làm loãng đờm.
• Giữ ấm cơ thể: Đặc biệt trong mùa lạnh, giữ ấm cho trẻ để tránh làm tình trạng viêm phế quản trở nên nghiêm trọng hơn.
• Sử dụng máy tạo độ ẩm: Sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng ngủ của trẻ để giữ độ ẩm không khí, giúp làm dịu đường hô hấp và giảm ho.

Sử dụng thuốc

• Thuốc hạ sốt và giảm đau: Sử dụng acetaminophen hoặc ibuprofen để giảm sốt và đau cho trẻ.
• Thuốc giảm ho và làm loãng đờm: Các loại thuốc này có thể giúp giảm triệu chứng ho và làm loãng đờm, giúp trẻ dễ dàng loại bỏ đờm qua ho.
• Thuốc giãn phế quản: Đối với trẻ có triệu chứng thở khò khè hoặc khó thở nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc giãn phế quản như albuterol để mở rộng đường thở.
• Kháng sinh: Nếu viêm phế quản do vi khuẩn gây ra, bác sĩ sẽ kê đơn kháng sinh phù hợp. Tuy nhiên, kháng sinh không có tác dụng đối với viêm phế quản do virus.

Một số sản phẩm hỗ trợ điều trị bệnh

Theo dõi và tái khám

• Theo dõi triệu chứng: Phụ huynh cần theo dõi triệu chứng của trẻ, nếu thấy triệu chứng không cải thiện sau vài ngày hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, cần đưa trẻ đi khám bác sĩ.
• Tái khám: Đảm bảo trẻ được tái khám đúng hẹn để bác sĩ kiểm tra tình trạng và điều chỉnh liệu trình điều trị nếu cần thiết.

Phòng ngừa viêm phế quản cấp tính ở trẻ em

Tiêm phòng

• Vắc-xin cúm: Tiêm vắc-xin cúm hàng năm để giảm nguy cơ nhiễm virus cúm gây viêm phế quản.
• Vắc-xin phế cầu: Tiêm vắc-xin phế cầu để phòng ngừa nhiễm trùng do phế cầu khuẩn gây ra.

Giữ vệ sinh

• Rửa tay thường xuyên: Hướng dẫn trẻ rửa tay bằng xà phòng và nước thường xuyên, đặc biệt là sau khi ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc với người bệnh.
• Sử dụng khăn giấy hoặc khuỷu tay khi ho/hắt hơi: Giúp ngăn chặn sự lây lan của vi khuẩn và virus.

Tránh tiếp xúc với chất kích thích

• Tránh khói thuốc lá: Không để trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá. Nếu trong gia đình có người hút thuốc, cần yêu cầu họ hút thuốc ngoài trời.
• Giữ môi trường sống sạch sẽ: Hạn chế tiếp xúc với bụi, hóa chất và các chất ô nhiễm khác trong không khí.

Kết luận

Viêm phế quản cấp tính ở trẻ em là một bệnh lý hô hấp phổ biến, thường do nhiễm virus gây ra. Bệnh có thể gây ra các triệu chứng như ho, khó thở, sốt và mệt mỏi. Việc chăm sóc và điều trị kịp thời, bao gồm nghỉ ngơi, uống đủ nước, sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ và theo dõi triệu chứng, sẽ giúp trẻ nhanh chóng hồi phục. Đồng thời, các biện pháp phòng ngừa như tiêm phòng, giữ vệ sinh và tránh tiếp xúc với các chất kích thích sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào của viêm phế quản cấp tính ở trẻ em, hãy tìm đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.