Bệnh Celiac: Nguyên nhân, dấu hiệu, phương pháp điều trị

Tìm hiểu chung về bệnh celiac

Bệnh celiac, còn được biết đến là dạ dày nhạy cảm gluten, là một loại bệnh không được gặp phổ biến. Bệnh này xảy ra khi cơ thể không thể chịu được gluten, một loại protein bao gồm trong lúa mì, ngô và một số loại ngũ cốc khác. Khi người bị bệnh celiac tiêu thụ gluten, hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng với protein này, dẫn đến tổn thương niêm mạc ruột non và khó hấp thụ chất dinh dưỡng. Các triệu chứng thường gặp của bệnh celiac bao gồm tiêu chảy, đau bụng, khó tiêu, chán ăn, và cảm giác mệt mỏi. Để chẩn đoán bệnh celiac, bác sĩ thường sẽ thực hiện các xét nghiệm máu và xét nghiệm đo lượng gluten trong huyết. Điều trị bệnh celiac thường bao gồm việc thay đổi chế độ ăn uống để loại bỏ gluten và có thể cần sử dụng thuốc theo sự hướng dẫn của bác sĩ.

Triệu chứng

Có một số dấu hiệu và triệu chứng của bệnh celiac bao gồm:

1. Tiêu chảy hoặc phân xanh nhợt sau khi ăn đồ chứa gluten
2. Đau bụng, đầy hơi, khó tiêu
3. Sự mệt mỏi hoặc kiệt sức
4. Tiêu chảy hoặc táo bón
5. Ít hấp thụ chất dinh dưỡng, dẫn đến tăng cân hoặc giảm cân không lý do
6. Phát ban da hoặc kích ứng da
7. Đau đầu, chóng mặt
8. Rối loạn tâm thần, cảm giác căng thẳng, lo âu
9. Đau khớp hoặc cơ
10. Kích thích tâm lý, bồn chồn.
11. Tiểu tiện nhiều.

Nếu bạn nghi ngờ mình có thể mắc bệnh celiac, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sỹ để được kiểm tra và chẩn đoán chính xác.

Khi nào cần gặp bác sĩ

Bạn cần gặp bác sĩ ngay khi bạn có các triệu chứng của bệnh celiac như đau bụng, tiêu chảy, táo bón, mệt mỏi, và giảm cân đột ngột. Bác sĩ có thể đưa ra lời khuyên và hướng dẫn cụ thể về cách chẩn đoán và điều trị bệnh celiac. Nếu bạn nghi ngờ mình bị bệnh celiac, đừng ngần ngại gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh celiac

dẫn đến bệnh celiac chủ yếu do phản ứng miễn dịch của cơ thể với gluten, một loại protein được tìm thấy trong lúa mì, lúa mạch và lúa gạo. Khi người bị bệnh celiac tiêu thụ gluten, hệ thống miễn dịch của họ phản ứng với protein này và gây tổn thương đến niêm mạc ruột non. Kết quả là, niêm mạc ruột không thể hấp thụ dưỡng chất cần thiết từ thực phẩm, dẫn đến các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, sưng bụng, mệt mỏi, thiếu canxi và vitamin D, và giảm cân.

Những ai có nguy cơ mắc phải bệnh celiac

– Những người có thành phần di truyền trong gia đình mắc bệnh celiac
– Những người có tiền sử về bệnh tiêu chảy, đau bụng, khói tiêu sau khi tiêu thụ lương thực chứa gluten
– Những người có bệnh tự miễn dịch khác như bệnh tiểu đường type 1, bệnh viêm khớp, bệnh tuyến giáp tự miễn
– Những người đang mắc bệnh viêm loét dạ dày, viêm ruột hay bất kỳ tình trạng nào ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh

1. Di truyền: Nếu trong gia đình của bạn có người mắc bệnh celiac, bạn có nguy cơ cao hơn so với người không có tiền sử gia đình.

2. Tiêu thụ gluten: Sự tiếp xúc với gluten (protein có trong lúa mì, lúa mạch, và lúa gạo) là yếu tố chính gây ra bệnh celiac.

3. Tiểu chảy và viêm đại tràng: Nếu bạn đã từng mắc chứng tiểu chảy kéo dài hoặc viêm đại tràng, bạn có nguy cơ cao hơn mắc bệnh celiac.

4. Bệnh đồng kèm: Nếu bạn mắc các bệnh autoimune khác như đái tháo đường type 1, viêm khớp, hay bệnh tuyến giáp, bạn có nguy cơ cao hơn mắc bệnh celiac.

5. Điều trị bằng thuốc corticosteroid: Sử dụng thuốc corticosteroid (corticoid) trên thời gian dài có thể gây tổn thương đại tràng và tăng nguy cơ mắc bệnh celiac.

6. Tuổi: Bệnh celiac thường phát hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng nguy cơ cao nhất ở độ tuổi từ 30-60.

Phương pháp chuẩn đoán & điều trị

Phương pháp chuẩn đoán và sét nghiệm

Để chuẩn đoán bệnh celiac, các bước chẩn đoán thông thường bao gồm:

1. Lịch sử và triệu chứng: Bác sĩ sẽ thăm khám và lắng nghe các triệu chứng mà bạn đang gặp, cũng như lấy lịch sử y tế để hiểu rõ về tình trạng sức khỏe của bạn.

2. Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu để tìm hiểu mức độ kháng thể chống gluten tự miễn dịch trong máu. Nếu kết quả cao, có thể gợi ý vấn đề về bệnh celiac.

3. Kiểm tra tại niêm mạc ruột: Bác sĩ có thể yêu cầu bạn thực hiện kiểm tra niêm mạc ruột thông qua biopsi, trong đó một mẫu nhỏ của niêm mạc ruột được lấy ra và xem dưới kính viễn thị để xác định vi khuẩn bệnh celiac.

4. Xét nghiệm gen: Xét nghiệm gen giúp xác định di truyền có liên quan đến bệnh celiac.

Nếu bạn nghĩ bạn có thể mắc bệnh celiac, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và chuẩn đoán chính xác.

Điều trị

Để điều trị bệnh celiac, cần thực hiện chế độ ăn không chứa gluten. Việc loại bỏ gluten khỏi chế độ ăn sẽ giúp giảm triệu chứng và ngăn chặn tổn thương trên niêm mạc ruột của người bệnh. Dưới đây là một số biện pháp điều trị bệnh celiac:

1. Chế độ ăn không chứa gluten: Tránh tất cả các thực phẩm chứa gluten như lúa mì, lúa mạch, kê, và làm từng trịa các thực phẩm thay thế không chứa gluten.

2. Sử dụng thực phẩm thay thế: Có thể sử dụng các loại thực phẩm thay thế không chứa gluten như bột gạo, bột khoai tây, bún gạo hoặc bún sắn, bột mì gạo, và các sản phẩm không chứa gluten được làm từ sắn, nạc đậu, hạt…

3. Theo dõi tình trạng dinh dưỡng: Bệnh celiac có thể ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng trong ruột. Do đó, cần theo dõi tình trạng dinh dưỡng và có thể cần bổ sung vitamin hoặc khoáng chất nếu cần thiết.

4. Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Theo dõi tình trạng sức khỏe của người bệnh, đặc biệt là quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng từ thực phẩm.

5. Hạn chế tiếp xúc vật chứa gluten: Hạn chế tiếp xúc với các sản phẩm chứa gluten như mỹ phẩm, thuốc, hoặc bất kỳ sản phẩm nào có thể tiếp xúc với niêm mạc miệng hoặc da.

6. Thăm bác sĩ chuyên khoa: Để theo dõi tình trạng bệnh và điều chỉnh chế độ điều trị phù hợp.

Ngoài ra, nếu có bất kỳ triệu chứng nào phức tạp hoặc không chấm dứt sau khi thực hiện các biện pháp trên, người bệnh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị thêm.

Sản phẩm hỗ trợ

Chế độ sinh hoạt & phòng ngừa

Chế độ sinh hoạt hạn dành cho người bệnh

Bệnh celiac là một loại bệnh lý liên quan đến tiêu hóa, khi tiêu thụ gluten sẽ gây ra các triệu chứng không dễ chịu. Do đó, việc duy trì một chế độ ăn hạn chế gluten là rất quan trọng để giữ cho tình trạng sức khỏe của người bệnh được kiểm soát. Dưới đây là một số hướng dẫn về chế độ sinh hoạt hạn cho người bệnh celiac:

1. Tránh thực phẩm chứa gluten: Đối với người bệnh celiac, việc tránh thực phẩm chứa gluten như lúa mì, yến mạch, mì, ngô sẽ giúp giảm triệu chứng và nguy cơ tái phát bệnh.

2. Chú ý đến nguồn dinh dưỡng: Để đảm bảo cơ thể vẫn nhận đủ dinh dưỡng cần thiết, người bệnh celiac cần thay thế các thực phẩm chứa gluten bằng những thực phẩm không chứa gluten như gạo, khoai tây, hạt quinoa, trái cây và rau cải.

3. Tìm hiểu kỹ về các sản phẩm chứa gluten: Ngoài thực phẩm, người bệnh celiac cũng cần chú ý tới các sản phẩm như mỹ phẩm, thuốc, vitamin có thể chứa gluten để tránh phải tiếp xúc với chất này.

4. Luôn kiểm tra nhãn sản phẩm: Khi mua thực phẩm hoặc sản phẩm tiêu dùng, người bệnh celiac nên kiểm tra kỹ nhãn sản phẩm để đảm bảo không chứa gluten.

5. Tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng: Để có chế độ ăn hợp lý và đảm bảo cơ thể nhận đủ chất cần thiết, người bệnh celiac nên tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng.

6. Theo dõi tình trạng sức khỏe: Người bệnh celiac cần kiểm tra định kỳ tình trạng sức khỏe của mình để đảm bảo rằng cơ thể không gặp phải vấn đề nào liên quan đến bệnh lý.

Nhớ rằng việc duy trì một chế độ ăn hạn chế gluten là quan trọng để kiểm soát bệnh celiac và đảm bảo sức khỏe tốt nhất cho bạn.

Phòng ngừa

Bệnh celiac là một loại bệnh autoimmue có thể được phòng ngừa bằng cách tuân thủ chế độ ăn không chứa gluten. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa bệnh celiac mà bạn có thể thực hiện:

1. Tránh ăn các thực phẩm chứa gluten như bột mì, lúa mì, yến mạch, và một số loại ngũ cốc.

2. Sử dụng thực phẩm không chứa gluten như gạo, khoai tây, hạt quinoa, đậu nành và các loại ngũ cốc không chứa gluten.

3. Tìm hiểu kỹ thông tin trên nhãn sản phẩm để tránh nhầm lẫn và không tiêu thụ các sản phẩm chứa gluten.

4. Luôn giữ vệ sinh khi chuẩn bị thực phẩm để tránh tiếp xúc với gluten từ các bề mặt làm việc khác.

5. Nếu cần hỗ trợ, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có chế độ ăn phù hợp.

Chú ý rằng việc tuân thủ một chế độ ăn không chứa gluten là rất quan trọng đối với những người mắc bệnh celiac để tránh các biến chứng sức khỏe.